Arcydzieła europejskiego płatnerstwa, przenoszące w świat honorowych potyczek rycerskich, prezentowane są na wystawie w Muzeum Łazienki Królewskie. Cenne zabytki pochodzą m.in. z Państwowych Zbiorów Sztuki w Dreźnie, posiadających jedną z najwspanialszych kolekcji uzbrojenia turniejowego i ceremonialnego.
Ekspozycja otwarta jest od wtorku do czwartku oraz w niedzielę w godz. 10.00-16.00, w piątek i sobotę w godz. 10.00-17.00.
Wstęp: na podstawie biletu do Muzeum Łowiectwa i Jeździectwa, tj. 16 zł - bilet normalny, 8 zł - ulgowy, 1 zł - dzieci od lat 7 i młodzież do 26. roku życia; w piątki zwiedzanie bezpłatne. Bilety: do nabycia w kasie w Stajniach Kubickiego.
FINISAŻ WYSTAWY "OD TURNIEJU DO KARUZELU" - SPRAWDŹ PROGRAM
Historia turniejów rycerskich
Turnieje rycerskie, organizowane po raz pierwszy we Francji w XI-XII w., stały się nieodłącznym elementem średniowiecznej oraz renesansowej obyczajowości europejskiej. Zakorzenione w kulturze dworskiej przetrwały - jako element pełnego przepychu widowiska arystokratycznego - do czasów nowożytnych.
W ciągu stuleci turnieje przeszły długą drogę ewolucji. Traktowane początkowo jako pozbawione głębszych treści praktyczne ćwiczenia wojskowe, zyskały z czasem ideologiczną podbudowę. Stały się emanacją etosu rycerskiego, szlachetną i pozbawioną ducha wrogości rywalizacją, w której propagowano cnoty chrześcijańskie (obrona Kościoła i słabszych przed krzywdą) oraz wartości kultury świeckiej: hojność, szacunek do kobiet, dworność czy dobre maniery.
Co zobaczymy na wystawie?
Ekspozycja w Muzeum Łazienkach Królewskich stanowi opowieść o kulturze turniejowej XV-XVI w. w Polsce i w Europie. U schyłku średniowiecza powstała pełna zbroja płytowa, która umożliwiła płatnerzom kształtowanie zaawansowanych konstrukcji, także turniejowych. Wytwarzano ją w wielu wariantach, rezygnując np. z niektórych elementów bojowych na rzecz wzmacniania tych najbardziej narażonych na uderzenia w pozorowanej walce. Jest to doskonale widoczne na wystawie, której głównym elementem są naturalnej wielkości manekiny ilustrujące pojedynek konnych wojowników. Ich szesnastowieczne, ponad 30-kilogramowe zbroje zaopatrzono w charakterystyczne elementy dające dodatkową osłonę przed ciosem rycerskiej kopii. Te cenne zabytki - arcydzieła europejskiego płatnerstwa - pochodzą ze zbiorów drezdeńskiego Staatlichen Kunstsammlungen, które szczyci się jedną z najwspanialszych kolekcji uzbrojenia turniejowego i ceremonialnego.
W gablotach wokół "szranków" prezentowane są elementy turniejowego uzbrojenia zaczepnego i ochronnego, pochodzące z dwóch najprzedniejszych krajowych kolekcji oręża, tj. z Muzeum Wojska Polskiego oraz Zamku Królewskiego na Wawelu.
Szczególną uwagę zwraca hełm typu "żabi pysk", będący niewątpliwie jedną z ikon obyczaju turniejowego, oraz dekorowana drewniana tarcza, używana w szesnastowiecznych pojedynkach husarskich. Do zmagań pieszych nawiązują z kolei dwa imponujące miecze dwuręczne ze zbiorów drezdeńskich.
Warsztaty, spotkania edukacyjne
Wystawie towarzyszą warsztaty historyczno-plastyczne dla dzieci i opiekunów "Jak zostać rycerzem?, spotkania edukacyjne dla młodzieży i dorosłych "Turnieje rycerskie jako element kultury średniowiecza i renesansu" , a także warsztaty dla dzieci i opiekunów pod hasłem "Turnieje rycerskie, walki gladiatorów czy rewia mody? oraz "Rycerz turniejowy, czyli Top Model średniowiecznej i renesansowej Europy".
Organizator: Muzeum Łazienki Królewskie
Partnerzy: Staatlichen Kunstsammlungen Dresden, Zamek Królewski na Wawelu, Muzeum Wojska Polskiego
Mecenas Muzeum: PZU