Badania archeologiczne przy Myślewicach
Relikty studni / groty, odkryte nieopodal Pałacu Myślewickiego, są przedmiotem kontynuowanych w tym miejscu badań archeologicznych. Prowadzone prace pozwolą lepiej rozpoznać pierwotny wygląd najmniej znanego obszaru dawnych ogrodów Łazienek Królewskich.
Badania archeologiczne, na podstawie decyzji Mazowieckiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków, rozpoczęły się 10 maja 2021 r.; ich zakończenie planowane jest w trzeciej dekadzie czerwca 2021 r. Prace odbywają się za Pałacem Myślewickim, w południowo-zachodnim narożniku ogrodów.
To właśnie w tym miejscu w 2019 r. podczas robót pod nadzorem archeologicznym, związanych z wykonywaniem oświetlenia w wybranych rejonach Łazienek Królewskich, odkryte zostały pozostałości ceglanej konstrukcji, tj. studni / groty. Budowla stanowi element dawnych, najmniej poznanych fragmentów historycznych ogrodów.
Dawny system wodnym
Teren za Pałacem Myślewickim już kilkakrotnie, na przestrzeni ubiegłych lat, był przedmiotem prac archeologicznych. W 2016 r. odkryta została tam ptaszarnia oraz odsłonięty został fragment konstrukcji dawnego systemu wodnego, zasilającego ogrody wokół Myślewic, tj. studnia oraz metalowe obejmy po drewnianych rurach. Dokładny przebieg instalacji nie został jednak wówczas do końca poznany.
W obliczu odkryć z 2019 r., ujawniających studnię / grotę, coraz czytelniejszy staje się zapis inwentarza z 1788 r., zachowanego w Archiwum Księcia Józefa Poniatowskiego w Archiwum Głównym Akt Dawnych w Warszawie. Z dokumentu wynika, że we wschodniej części łazienkowskich ogrodów znajdowała się szopa z fontanną, tj. maszyneria pompująca wodę do zlokalizowanej na zachodzie groty.
XVIII-wieczny ogród krajobrazowy
Służąca do ozdoby i wypoczynku budowla, czyli grota, była jednym z najważniejszych elementów XVIII-wiecznego ogrodu krajobrazowego. Takie założenie wpisywało w rozpowszechniony wówczas kult przyrody, związany z popularyzowanym przez filozofów i poetów mitem arkadyjskim.
Program budowy Łazienek Królewskich Stanisława Augusta odzwierciedlał ten nurt. Teren za Pałacem Myślewickim ze swoim systemem wodnym, sztucznymi grotami i ptaszarniami mógł być częścią idyllicznych założeń krajobrazowych. Po latach badań archeologicznych odkrycie przynajmniej ogólnej koncepcji rozplanowania ogrodu wokół Myślewic wydaje się więc coraz bliższe.
