Wernisaż wystawy "Ikonosfera Wyspiańskiego"

Z udziałem zaproszonych gości 28 listopada 2024 r. w Pałacu na Wyspie odbyło się uroczyste otwarcie ekspozycji, przybliżającej historię powstania i dzieje sceniczne "Nocy listopadowej" Stanisława Wyspiańskiego. - Wystawa to wyjątkowa okazja, by zanurzyć się w bogactwo wyobraźni artysty, którego życie i twórczość wpisały się w kanon polskiej kultury narodowej - napisała Hanna Wróblewska, minister kultury i dziedzictwa narodowego.

Wystawę uroczyście otworzyły: dr Marianna Otmianowska, dyrektor Muzeum Łazienki Królewskie, oraz kuratorki: dr hab. Jagoda Hernik Spalińska, prof. IS PAN, dr Joanna Szumańska.

List do uczestników wydarzenia skierowała Hanna Wróblewska, minister kultury i dziedzictwa narodowego. - Wystawa stanowi wyjątkowy pomost między historią a sztuką, przenosząc nas w świat zarówno XIX-wiecznych Łazienek Królewskich, jak i uniwersalnych, mitologicznych odniesień, które ukształtowały literacką i teatralną wizję Stanisława Wyspiańskiego - napisała szefowa resortu kultury.

Ekspozycja - jak podkreśliła minister - nie mogłoby się odbyć bez zaangażowania i pracy wielu osób oraz instytucji. - Dziękuję kuratorkom wystawy: prof. Jagodzie Hernik Spalińskiej, dr Joannie Szumańskiej oraz Rafałowi Węgrzyniakowi, który niestety nie doczekał jej realizacji, a którego wkład pozostaje dla nas nieoceniony. Dziękuję instytucjom, które udostępniły swoje zbiory; wasza współpraca jest dowodem na to, jak wielką wartość mają działania łączące różne środowiska twórcze i naukowe - napisała Hanna Wróblewska.

Zaznaczyła jednocześnie, że "wystawa ta to nie tylko zbiór niezwykłych eksponatów, lecz także przestrzeń dialogu i refleksji - o historii, sztuce i wyobraźni, które wzajemnie się przenikają". - Cieszę się, że oprócz samej ekspozycji będziemy mieli możliwość uczestniczenia w licznych wydarzeniach towarzyszących, takich jak wykłady, warsztaty czy spacery edukacyjne, które przybliżą nam twórczość Wyspiańskiego oraz historyczne tło jego dramatu - napisała szefowa resortu kultury. - Życzę Państwu wielu wrażeń i przyjemności z doświadczania wystawy - zakończyła swój list minister Wróblewska.

Otwierając ekspozycję, dyrektor Muzeum Łazienki Królewskie zaznaczyła, że "to wyjątkowa wystawa o niezwykłym dramacie". - Rozmaite ikoniczne miejsca zamawiają charakterystyczne dla nich powieści, poematy czy inne utwory. Tymczasem Łazienki Królewskie mają to szczęście, że sam wybitny Stanisław Wyspiański, który Warszawę odwiedził tylko raz w 1898 r., ożywił je łącząc z meandrami doświadczeń antycznych bóstw - powiedziała dr Marianna Otmianowska. - Mam głęboką świadomość, że tą wystawą i całym programem towarzyszącym nie tylko przywracamy pamięć artystycznym wizjom i historycznym wydarzeniom, lecz także pracujemy i eksperymentujemy z interdyscyplinarnymi formami uczestnictwa w kulturze, które rozwijają wrażliwość - podkreśliła dyrektor Muzeum Łazienki Królewskie.

Wyraziła jednocześnie głęboką wdzięczność wobec wszystkich zaangażowanych w organizację i kształt tej ekspozycji. - W sposób szczególny dziękuję prof. Jagodzie Hernik Spalińskiej oraz dr Joannie Szumańskiej, a także zespołowi organizacji wystaw czasowych pod kierunkiem Malwiny Rozwadowskiej, czyli Annie Puchalskiej, Ewie Paszkiewicz, Sylwii Małkowskiej Opałce, Ani Szary i Marcie Tymińskiej - powiedziała dr Marianna Otmianowska. Wspomniała jednocześnie o nieocenionej roli śp. Rafała Węgrzyniaka, wybitnego znawcy "Nocy listopadowej", który entuzjastycznie przystał na propozycję zorganizowania wystawy. - Dzięki temu możemy dzisiaj, w przededniu właściwej nocy listopadowej, zaprosić Państwa na wielowątkową wystawę. Gwarantuję bogactwo doświadczeń teatralnych i filmowych oraz wiele wrażeń i inspiracji w Starej Kordegardzie, gdzie Dział Edukacji stworzył piękną i interesującą przestrzeń "Co tu grają? Teatralny świat Stanisława Wyspiańskiego" - powiedziała dyrektor Muzeum Łazienki Królewskie.

Opowiadając o przygotowywaniu wystawy, dr Joanna Szumańska podkreśliła, że było to duże wyzwanie. - Wyspiański, jako autor pojęcia "teatr ogromny", umieszczając akcję swego dramatu w Łazienkach Królewskich, narzucił niejako traktowanie tego miejsca jak wielkiej sceny, gdzie rozgrywa się teatr historii, teatr mitologii i teatr obrazu - mówiła kuratorka ekspozycji. Dlatego - jak wyjaśniła - tworząc "Ikonosferę Wyspiańskiego" zainspirowała się projektem Aby'ego Warburga, jednego z największych wizjonerów w dziejach badań nad kulturą, pod tytułem "Atlas obrazów Mnemosyne". - Pojęcie to jest trudno definiowalne, dlatego przedstawienie ikonosfery wymagało sięgnięcia do zastanych wzorców - powiedziała dr Szumańska.

Wernisaż uświetnił występ wybitnych aktorów. Szymon Kuśmider i Anna Ułas odczytali fragmenty "Nocy listopadowej".

WYSTAWA "IKONOSFERA WYSPIAŃSKIEGO. NOC LISTOPADOWA W ŁAZIENKACH KRÓLEWSKICH"