W "Nocy listopadowej" padają słowa "Point des rêveries" (precz z marzeniami). Dlaczego Stanisław Wyspiański kazał zabrzmieć tej frazie w chwili wybuchu powstania przeciwko Rosji - w dniu ożywiającym marzenia?

Scenę rozgrywającą się w Teatrze Rozmaitości Stanisław Wyspiański nakreślił już w grudniu 1901 r. Autor "Nocy listopadowej" interesował się tym, co wystawiano w Warszawie wieczorem 29 listopada 1830 r., ale nie po to, by odtworzyć w swoim dramacie realia, lecz by wydobyć ich sens, znaleźć ich głębszy związek z historią, której bieg wówczas gwałtownie przyspieszył. W usta aktorów włożył słowa: "Point des rêveries" (precz z marzeniami). W rzeczywistości wypowiedział je car Aleksander II ćwierć wieku później - z zamiarem ostatecznego pozbawienia Polaków nadziei na odzyskanie wolności. W "Nocy listopadowej" Stanisław Wyspiański uczynił z nich refren piosenki. Dlaczego poeta kazał tym słowom zabrzmieć akurat w chwili wybuchu powstania przeciwko Rosji - w dniu ożywiającym marzenia?

Wykład jest częścią programu wydarzeń do wystawy czasowej "Ikonosfera Wyspiańskiego. Noc listopadowa w Łazienkach Królewskich".

Radosław Okulicz-Kozaryn - pracownik Zakładu Literatury Pozytywizmu i Młodej Polski Instytutu Filologii Polskiej UAM i współpracownik Zakładu Bałtologii, w latach 1995-1997 wykładowca w Katedrze Filologii Polskiej Uniwersytetu Wileńskiego, profesor. Autor książek: "Mała historia dandyzmu" (1995), "Żagary" (1997), "Gest pięknoducha. Roman Jaworski i jego estetyka brzydoty" (2004), "Litwin wśród spadkobierców Króla-Ducha. Twórczość Čiurlionisa wobec Młodej Polski" (2007; przekład litewski 2009), "Rok 1894 oraz inne szkice o Młodej Polsce" (2013), "Tropami Bractwa Wielkiego Dzwonu. Szkice o literaturze przełomu XIX i XX wieku" (2020; z Małgorzatą Okulicz-Kozaryn), współredaktor zbiorów "Kresy-dekonstrukcja" (2005), "Ostać się wobec chaosu. Prace ofiarowane Profesorowi Tomaszowi Lewandowskiemu" (2013), "Wskrzesić choćby chwilę… Władysława Reymonta zmagania z myślą i formą" (2017), "Oddźwięki-odbicia-odcienie. Wiek XIX wobec sztuk" (2020), "Wykrzesać pokrewieństwo burzy. Drogi Jana Kasprowicza do wielkości" (2021); scenarzysta cyklów filmowych "Żagary" (1996) oraz "Futuryści, formiści, Nowa Sztuka" (1999, z Wiesławem Ratajczakiem); wydawca wierszy Aleksandra Szczęsnego (2000, w Bibliotece Poezji Młodej Polski), Wojciecha Kowalczyka (2018, w serii Poezja i Proza Poznańskich Polonistów), ineditów i zapomnianych pism Romana Jaworskiego (1995, w "Archiwum Literackim", t. 28), "Korespondencji Mikalojusa" Konstantinasa Čiurlionisa (t. 1 - 2019, t. 2 - 2024; współpraca Nijolė Adomavičienė, Petras Kimbrys) i dwóch antologii: "Czasy wytrwale poetyckie. Wiersze z prasy lat 1864-1894" (2017, online), "Estetyka »zdrowego rozsądku«"? (2020, z Tadeuszem Budrewiczem); w latach 2012-2017 kierował międzyuczelnianymi badaniami "Poezja na marginesie cywilizacji. Degradacja i odrodzenie twórczości poetyckiej w latach 1864-1894"; redaktor serii Poezja i Proza Poznańskich Polonistów, w której ukazał się właśnie tomik "Zwierzęta nocy" Bogusławy Latawiec.