Portret Jakuba Henryka Flemminga
- datowanie
- 1718
- rodzaj
- obraz
- technika
- olej
- materiał
- płótno
- wymiary
- 78,6 x 62,8 cm
- data dodania do kolekcji
- 1764
- lokalizacja
- Pałac na Wyspie - Pokój Bachusa, parter
- sygnatury, napisy
- u góry po lewej czerwony numer galerii Stanisława Augusta 544
- miejsce powstania
- Europa (kontynent)
- właściciel
- Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie
- identyfikator
- ŁKr 881
Obraz należy do grupy portretów tradycyjnie uważanych za nabyte przez Stanisława Augusta w 1764 wraz z dobrami Ujazdów od Kaspra Lubomirskiego (nt. serii zob. nr kat. 48). […]
Jakub Henryk Flemming (1667–1728), koniuszy wielki litewski, generał artylerii litewskiej 1710–14, od1711 feldmarszałek saski, minister i doradca Augusta II, był, podobnie jak Jan Jerzy Przebendowski, Stanisław Ernest Denhoff i Jan Sebastian Szembek, zwolennikiem osadzenia na polskim tronie elektora saskiego od momentu zgłoszenia jego kandydatury. […]
W inwentarzach galerii Stanisława Augusta obraz początkowo był odnotowywany bez autora, dopiero w tzw. brulionie katalogu generalnego z 1793–95 pojawia się nazwisko „Maniocki” (sic!). […]
Atrybucja utrzymana w katalogach Muzeum Narodowego w Warszawie z 1964 i 1967 odrzucona została przez Enikő Buzási […], która uznała, że obraz może być kopią warsztatową portretu pędzla Antoine’a Pesne’a, znanego tylko za pośrednictwem miedziorytu Antona Balthasara Königa z 1716 […].
Między kompozycją Pesne’a rytowaną przez Königa a obrazem łazienkowskim istnieją wyraźne analogie – upozowanie modela i ujęcie głowy są prawie identyczne. Twarz na portrecie malarskim jest starsza, z zaznaczonymi zakolami we włosach nad czołem. Zmieniony został również ubiór – pełną zbroję zastąpiono kirysem włożonym na szustokor z czerwonego aksamitu. Częściowo widoczna jest idąca z lewego ramienia do prawego boku błękitna wstęga Orderu Orła Białego, który Flemming otrzymał w 1717 […]. Notabene na datowanej 1716 rycinie Königa wstęga (przechodząca nieprawidłowo przez ramię prawe) musi być wstęgą rosyjskiego Orderu św. Andrzeja, nadanego Flemmingowi w 1709. [Zob. D. Juszczak, H. Małachowicz, Galeria obrazów Stanisława Augusta w Łazienkach Królewskich. Katalog, Łazienki Królewskie, Warszawa 2015, kat. nr 85, s. 315–318.]
