Portret Edmunda Spensera ("William Szekspir")
- datowanie
- XVII w.
- rodzaj
- obraz
- technika
- mezzotinta, olej
- materiał
- papier, płótno
- wymiary
- 63,0 x 50,5 cm
- data dodania do kolekcji
- 1792
- lokalizacja
- Pałac na Wyspie - Gabinet Portretowy, parter
- sygnatury, napisy
- u dołu po prawej czerwony numer galerii Stanisława Augusta 1831
- miejsce powstania
- Wielka Brytania (Europa)
- właściciel
- Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie
- identyfikator
- ŁKr 937
Obraz ofiarowany do galerii Stanisława Augusta przez brata króla, prymasa Michała Poniatowskiego, […] wraz z portretem Isaaca Newtona (zob. nr kat. 104) […].
Nabyty jako wizerunek Williama Szekspira (angielska inskrypcja na odwrocie), tak odnotowywany był w katalogach królewskiej galerii i dotychczasowej literaturze.
[…] Tożsamość portretowanego nie była dotąd kwestionowana, co może dziwić, nie przypomina bowiem żadnego z kilku tradycyjnie wiązanych z Szekspirem graficznych i malarskich wyobrażeń […], prezentuje natomiast popularne w XVIII w. ujęcie portretowe, uznawane za wizerunek innego wybitnego angielskiego poety epoki elżbietańskiej, Edmunda Spensera (ok. 1552–1599), autora […] słynnego alegorycznego poematu The Faerie Queene (1590–96).
Ten typ wizerunku Spensera – popiersie w wamsie w charakterystyczny wzór, z wijącymi się włosami odsłaniającymi czoło – znany jest z licznych wersji, powtarzanych w obrazach i grafice. Żadna z nich nie powstała przed 2. połową XVII w., większość pochodzi z XVIII. […] Badacze są zgodni, że portret typu „Chesterfield”, jak określa się w angielskiej literaturze takie wyobrażenie Spensera, jest całkowicie imaginacyjny. […]
Wizerunek typu „Chesterfield” został także powtórzony w kolorowanej mezzotincie przez Jacoba Christopha Le Blona […] i tej właśnie wersji najbliższy jest łazienkowski portret […].
Można przyjąć z dużym prawdopodobieństwem, że łazienkowski portret Spensera jest w istocie podmalowaną – a ściślej zamalowaną – mezzotintą autorstwa Le Blona. […] Zob. D. Juszczak, H. Małachowicz, Galeria obrazów Stanisława Augusta w Łazienkach Królewskich. Katalog, Łazienki Królewskie, Warszawa 2015, kat. nr 60, s. 229–232.]