Dwutomowa "Korespondencja Stanisława Augusta z Katarzyną II i jej najbliższymi współpracownikami" obejmuje komplet listów, które polski król wymieniał z przywódcami Imperium Rosyjskiego. Zważywszy na datujące się niemal od początku XVIII w. uzależnienie Rzeczypospolitej od Rosji, jest to korespondencja odzwierciedlająca najważniejsze problemy naszego państwa w latach jego walki o przetrwanie.

Początkowo zarówno rosyjska imperatorowa, jak i polski monarcha oraz jego wujowie Czartoryscy, przywódcy Familii, wyobrażali sobie wzajemne stosunki idyllicznie. Katarzyna II forsowała Stanisława Poniatowskiego do tronu jako "osobę odpowiednią", co w jej rozumieniu oznaczało w pełni posłuszną. Stanisław August i Czartoryscy widzieli w Katarzynie II władczynię, którą Opatrzność przeznaczyła na dźwignięcie Rzeczypospolitej z upadku. Taki właśnie cel - gruntowne odrodzenie Polski - stawiał sobie młody król. Nie domyślał się, że petersburska "opiekunka" miała zamysł zgoła odmienny - chciała pogłębić słabość Rzeczypospolitej i jej zależność od Rosji. Dla Stanisława Augusta pierwsze lata panowania stały się czasem bolesnej edukacji politycznej - rozpoznawania rzeczywistych celów wschodniego sąsiada. Ostateczną karą, wymierzoną przez Rosję za to, że młody władca nie okazał się posłuszny i nie chciał zrezygnować z odrodzenia państwa, stał się pierwszy rozbiór.

Druk publikacji dofinansowany został ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach zadania: "Wsparcie wydania woluminu »Korespondencja Stanisława Augusta z Katarzyną II i jej najbliższymi współpracownikami (1764-1796)« w opracowaniu naukowym wybitnej polskiej uczonej, prof. dr hab. Zofii Zielińskiej".