Bug

Leżący, półnagi mężczyzna, z długimi włosami i brodą, z wieńcem laurowym na głowie i rogiem obfitości, uosabia rzekę Bug - drugą najważniejszą rzekę w Polsce. Wykonana w piaskowcu rzeźba tworzy parę z ustawioną po przeciwnej stronie personifikacją Wisły. Obie znajdują się na tarasie przed Pałacem na Wyspie.

Układ postaci i atrybuty rzeźb, nawiązują do wzorów antycznych, według których tworzono personifikacje rzek. Modelem dla tego typu przedstawień były m.in. odkryte w XVI w. posągi, ukazujące rzeki Nil i Tyber, niegdyś prezentowane na Dziedzińcu Belwederskim w Watykanie.

Bug, podobnie jak rzymski Tyber, przedstawiony jest jako półnagi, muskularny mężczyzna, z ułożonymi w fale długimi włosami i brodą. Jego głowę zdobi wieniec. W prawej ręce trzyma róg obfitości z owocami i kwiatami. Płody rolne odnoszą się do żyzności krain, przez które przepływa rzeka.

W sztuce starożytnej rzeki uosabiali brodaci mężczyźni, ułożeni w podobnej pozie. To, jaką rzekę przedstawia dana rzeźba, można rozpoznać po tym, jakie towarzyszą jej symbole, odnoszące się do jej położenia geograficznego, kształtu, nazwy czy historii.

W przypadku łazienkowskiej rzeźby elementem, który wskazuje na rzekę Bug, jest umieszczona pod lewym ramieniem mężczyzny głowa byka. Symbol ten odnosi się do zarysu nurtu rzeki, ponieważ jej przebieg, tworzy zakole przypominające wygięte rogi zwierzęcia.

Z kształtem, jaki przybiera przebieg Bugu, według niektórych przekazów, ma związek również sama nazwa rzeki, która pochodzi od germańskiego słowa "bougen", oznaczającego łuk, zagięcie.

Autorem posągów przedstawiających Bug i Wisłę był Ludwig Kauffmann, rzeźbiarz urodzony w Rzymie, uczeń Antonia Canovy. Artysta przybył do Warszawy w 1823 r., za sprawą generała Ludwika Michała Paca, na zlecenie którego wykonał m.in. dekorację rzeźbiarską pałacu mieszczącego się przy ul. Miodowej.

Rzeźby ustawione zostały na tarasie południowym przed Pałacem na Wyspie w 1855 r.  Zastąpiły stojące w tym miejscu XVIII-wieczne prace autorstwa Tommasa Righiego. To powstałe na zlecenie króla posągi, które również przedstawiają rzeki Bug i Wisłę, pod postacią mężczyzny i kobiety, leżących i wspartych na przewróconych wazach, z których wylewa się woda. Rzeźby te stoją dziś na tarasie przed Starą Oranżerią.