Zapraszamy do oglądania wystawy, poświęconej Aleksandrze Piłsudskiej, która zapisała się na kartach historii jako kobieta silna, niepokorna i odważna, a jednocześnie troskliwa i wrażliwa.

Wystawa "Moje wybory. Aleksandra Piłsudska", przygotowana przez Muzeum Józefa Piłsudskiego, wieńczy ustanowiony przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej Rok Aleksandry Piłsudskiej. Ekspozycję oglądać można do 31 grudnia 2023 r. w Galerii Plenerowej przy Al. Ujazdowskich, zaś od 1do 31 stycznia 2024 r. w Galerii Plenerowej przy ul. Agrykola.

Wystawa składa się z ponad dwudziestu plansz, w artystyczny sposób przedstawiających wizerunki Aleksandry Piłsudskiej na różnych etapach życia wraz z jej wypowiedziami. Układają się one w barwny życiorys reprezentantki pokolenia niepokornych, która może być inspiracją również dla współczesnych kobiet. Całość opatrzona została rysem historycznym oraz bogatą ikonografią.

Kim była i jak zapisała się na kartach historii Aleksandra ze Szczerbińskich Piłsudska? Jakich wyborów dokonała i jakie role pełniła, żyjąc w czasach zaborów, burzliwych latach Rewolucji 1905 r., I wojny światowej, II Rzeczpospolitej, II wojny światowej i powojennego uchodźstwa w Wielkiej Brytanii? Jako towarzyszka "Ola" rozpoczęła działalność niepodległościową w Polskiej Partii Socjalistycznej w okresie Rewolucji 1905 r. W Organizacji Bojowej PPS powierzono jej wyjątkowo odpowiedzialne zadanie - zarządzała transportem i magazynami broni. Wtedy poznała Józefa Piłsudskiego, z którym pozostawała w nieformalnym związku przez następne kilkanaście lat. Uczestniczyła ponadto w przygotowaniach i akcji pod Bezdanami. W czasie Wielkiej Wojny została komendantką służby wywiadowczej Legionów Polskich, działała w Lidze Kobiet Pogotowia Wojennego i Polskiej Organizacji Wojskowej. Była dwukrotnie więziona. Od 1921 r., jako żona Józefa Piłsudskiego i pierwsza dama, a następnie Pani Marszałkowa, podejmowała liczne działania obywatelskie i charytatywne. Jako kombatantka zainicjowała spisywanie wspomnień uczestniczek walk o niepodległość. Za liczne zasługi odznaczona została m.in. Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari, Orderem Odrodzenia Polski i Krzyżem Niepodległości z Mieczami. Po śmierci męża stała się kustoszką jego pamięci. Od 1939 r., żyjąc na uchodźstwie w Wielkiej Brytanii, działała na rzecz niezawisłości Polski i zachowania dziedzictwa myśli niepodległościowej Józefa Piłsudskiego.

Mimo licznych zasług w okresie walk o niepodległość i zaangażowania na wielu polach życia społeczno-obywatelskiego, Aleksandra Piłsudska współcześnie wydaje się niedoceniana i słabo znana; bywa postrzegana głównie przez pryzmat słynnego męża. Tymczasem zawsze kroczyła własną drogą i całe życie pozostała wierna niepodległościowym ideałom.


Kuratorzy wystawy: Agnieszka Kaczmarska, Izabela Lewoczewicz
Koordynacja i opieka merytoryczna : Małgorzata Basaj
Redakcja językowa: Michał Bronowicki
Materiały wizualne: Bogumiła Rusiecka
Korekta i tłumaczenie na język angielski: DTP Studio Grace
Projekt graficzny: JAZ+Architekci
Wsparcie informatyczne: Marcin Szewerniak
Partner wystawy: Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie

Rok Aleksandry Piłsudskiej dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Fot. Alicja Szulc-Rodziewicz
Fot. Alicja Szulc-Rodziewicz
Fot. Alicja Szulc-Rodziewicz
Joanna Onyszkiewicz (z prawej), wnuczka Aleksandry i Józefa Piłsudskich, podczas otwarcia wystawy, fot. Alicja Szulc-Rodziewicz