"Utracone oblicza" - wystawa prezentująca wizerunki obrazów - portretów, które zaginęły na skutek II wojny światowej, eksponowana jest w Galerii Plenerowej przy ul. Agrykola. To jedynie ułamek wciąż poszukiwanych przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego polskich strat wojennych.
Podczas wojny zrabowanych lub zniszczonych zostało setki tysięcy dzieł sztuki, woluminów i archiwaliów. W polskich muzeach i kolekcjach wciąż są po nich puste miejsca.
Autorami zaginionych dzieł, których wizerunki oglądać można na wystawie w Łazienkach Królewskich, są wybitni artyści tacy, jak Aleksander Gierymski, Konrad Krzyżanowski, Stanisław Wyspiański, Annibale Carracci czy Lovis Corinth. Prezentowane są też prace mniej znane. "Wydobywamy je na światło dzienne (łac. protrahere), by wszystkim nam zapadło w pamięć, że są to polskie, wciąż poszukiwane, straty wojenne" - podkreśla Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Organizatorzy wystawy za pośrednictwem portretu sięgają do kontekstu czasów, miejsca i społeczeństwa, w których każdy z nich powstawał. To, co zapisane zostało w dziele i jest widoczne - styl, jakim posługiwał się malarz, stroje z epoki, wreszcie twarz człowieka, którego spojrzenie skrywa w sobie przeszłość - przenika się z tym, co ukryte - dramatyczną, wojenną historią utraconych obrazów, będących cząstką naszej kultury.
Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego nieustannie podejmuje działania, by utracone dzieła sztuki odnaleźć i przywrócić macierzystym zbiorom. Nie jest to bynajmniej syzyfowa praca, choć niewątpliwie żmudna i wyjątkowo złożona. Do tej pory udało się odzyskać tak wybite przedstawienia portretowe, jak "Murzynka" Anny Bilińskiej-Bohdanowiczowej czy "Żydówka z pomarańczami" Aleksandra Gierymskiego z Muzeum Narodowego w Warszawie.
Resort kultury od 1992 r. gromadzi informacje o dobrach kultury utraconych z terenów Polski w granicach po 1945 r. Obecnie w prowadzonej przez MKiDN bazie strat wojennych widnieje ponad 63 tys. rekordów, obejmujących dzieła ze wszystkich dziedzin sztuki. Jest ona częściowo udostępniona pod adresem dzielautracone.gov.pl.
"Utracone oblicza", Galeria Plenerowa Muzeum Łazienki Królewskie, ul. Agrykola, 1-30 września 2019 r. Organizator wystawy: Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego/Departament Dziedzictwa Kulturowego za Granicą i Strat Wojennych, partner: Muzeum Łazienki Królewskie.
