"W stronę Grand Tour? Rzeczpospolita (i jej stolice) na europejskich trasach" to pierwszy wykład z cyklu "Óświeceniowa republika marzeń". Poprowadzi go prof. dr hab. Wojciech Tygielski, który poszuka odpowiedzi na pytania, jakie były czynniki stymulujące zainteresowanie Rzeczpospolitą i motywacje po­dróżników, którzy ją odwiedzali? Jak przebiegała ewolucja w sposobie postrzegania Rzeczpospolitej w XVI i XVII wieku i jak na przestrzeni tych stuleci kształtowały się zainteresowania przybyszy oraz ich ocena polsko-litewskiej rzeczywistości?

Posłużą mu do tego relacje z podróży, które pozostawili m.in.: Giovanni Paolo Mucante, ceremoniarz papieski towarzyszący kard. Enrico Caetaniemu w podróży mającej doprowadzić do stworzenia ligi an­tytureckiej (1596–1597); Márton Csombor, Węgier, który w 1616 r. postanowił udać się na naukę do Gdańska i dlatego przemierzył ziemie polskie z południa na północ; Karol Ogier, francuski dyplomata, członek orszaku hrabiego de Mesmes, którego mediacja w 1635 r. miała przyczynić się do zawarcia polsko-szwedzkiego pokoju w Sztumskiej Wsi, oraz kolejni Francuzi: Jean Le Laboureur, historyk i he­raldyk, towarzyszący w 1646 r. królowej Ludwice Marii Gonzadze w jej podróży do Polski, Gaspar de Tende, sieur de Hauteville, także związany z dworem Ludwiki Marii, ale już w czasach Jana Kazimierza, autor „Relacji historycznej o Polsce”, wydanej w Paryżu w 1686 r., która znacząco wpłynęła na kształt wizerunku Rzeczypospolitej na Zachodzie, oraz intensywnie podróżujący po Europie Alfred Jouvain de Rochefort, a także Fryzyjczyk, Ulryk Werdum, który przebywał w Rze­czypospolitej w latach 1670-1672, a w Warszawie gościł w maju 1671 r. oraz w czerw­cu i lipcu 1672 r.


Wojciech Tygielski - prof. dr hab., historyk czasów nowożytnych, profesor zwy­czajny na Wydziale Historycznym UW. Zajmuje się historią społeczną Polski i Eu­ropy w XVI-XVII wieku, kontaktami polsko-włoskimi oraz podróżami w okre­sie nowożytnym, a także dziejami dyplomacji. Zagadnieniom historii społecznej oraz nowożytnym struktu­rom władzy poświęcił swoje pierwsze prace, w tym rozprawę doktorską Kanclerz Jan Zamoyski - otoczenie, stronnictwo, wpływy. Społeczny mechanizm powstawa­nia i funkcjonowania potęgi magnackiej w Rzeczypospolitej końca XVI wieku (1983). Będąca podstawą habilitacji książka Z Rzymu do Rzeczypospolitej. Studia z dziejów nuncjatury apostolskiej w Polsce, XVI-XVII wieku (Warszawa 1992) dotyczyła kontaktów dyplomatycznych pomiędzy Polską, a papiestwem oraz struktury informacji prze­kazywanych do Rzymu przez nuncjuszy apostolskich, rezydujących na terytorium Rzeczypospolitej. Tematykę dziejów dyplomacji i podróży oraz kontaktów polsko-włoskich podejmował potem konsekwentnie, czego owocem było m. in.: wyda­nie tekstów autorstwa włoskiego podróżnika, Giacomo Fantuzziego, przygotowa­nie do druku pierwszego tomu korespondencji nuncjusza apostolskiego w Polsce, Francesco Simonetty, z lat 1606-1607, polsko-włoska publikacja diariusza podró­ży margrabiego Luigiego Bevilacqua, dyplomaty toskańskiego, a przede wszystkim syntetyczne opracowanie Włosi w Polsce XVI-XVII wieku. Utracona szansa na moder­nizację (Warszawa 2005), poświęcone konsekwencjom kulturowym i cywilizacyj­nym aktywności włoskich imigrantów na terytorium Rzeczypospolitej. Aktualnie - wykorzystując m.in. doświadczenia wyniesione z międzynarodo­wego programu enbach (European Network for Baroque Cultural Heritage), po­święconego barokowi jako wspólnemu europejskiemu dziedzictwu - koncentru­je swoją uwagę na zagadnieniach inspiracji europejskich w kulturze staropolskiej oraz nowożytnej edukacji, a także na kwestii kulturowych konsekwencji podróży po Europie w czasach nowożytnych.