Królewska kolekcja roślin cytrusowych i wymiana jej części na obraz "Jeździec polski" Rembrandta
Zapraszamy na wykład, przybliżający okoliczności nabycia przez Stanisława Augusta obrazu Rembrandta "Jeździec polski", który monarcha pozyskał dzięki swojej bogatej kolekcji drzewek cytrusowych. Wykład dr. Seweryna Malawskiego
Zapraszamy na wykład, przybliżający okoliczności nabycia przez Stanisława Augusta obrazu Rembrandta "Jeździec polski", który monarcha pozyskał dzięki swojej bogatej kolekcji drzewek cytrusowych.
Wykład "Zjadł ten koń przez bytność swoją u mnie… - królewska kolekcja roślin cytrusowych i wymiana jej części na obraz Jeździec polski Rembrandta van Rijn" jest przedostatnim spotkaniem w cyklu towarzyszącym wystawie dzieła holenderskiego mistrza w Łazienkach Królewskich.
W czasach renesansu, kiedy owoce cytrusowe powiązane zostały z mitycznymi złotymi jabłkami, ich symbolika i wymiar semantyczny znacznie wzrosły. Rośliny cytrusowe stały się istotnym elementem wystroju europejskich ogrodów, wynosząc ich posiadaczy do rangi mitycznych Herkulesów. Utrzymywanie tych kosztowych, a zarazem wymagających roślin, stało się domeną elit. Najokazalsze kolekcje roślin cytrusowych gromadzili europejscy władcy na czele z królem Augustem II Mocnym.
Drzewka cytrusowe stanowiły również istotny element wystroju rezydencji Stanisława Augusta. W okresie letnim zdobiły one warszawskie ogrody przy Zamku Królewskim oraz Łazienki Królewskie. W 1781 r. w skład królewskiej kolekcji wchodziło m.in.: 35 dużych drzew pomarańczowych i 45 mniejszych, 40 dużych drzew cytrynowych, a także 15 młodych drzewek cytrynowych i pomarańczowych. Z kolei według inwentarza z 1785 r. w łazienkowskiej oranżerii uprawiano 40 dużych drzew cytrynowych, 30 dużych drzew pomarańczowych i 8 średnich, 30 sztuk drzewek pomarańczowych i cytrynowych oraz 150 drzewek wyhodowanych z nasion.
Zamiłowanie do drzewek cytrusowych konkurować musiało jednak z królewską pasją do sztuki. Ok. 1791 r. Stanisław August wymienił część drzewek na obraz zaoferowany przez Michała Kazimierza Ogińskiego, wielkiego hetmana litewskiego. Dziełem tym był nabyty w Amsterdamie "Jeździec polski" Rembrandta van Rijna. Według listu z 1791 r. przedmiotem transakcji były drzewa pomarańczowe o wartości 420 guldenów niemieckich, co odpowiadać mogło ilości ok. 40 sztuk tych roślin. W 1796 r., kiedy król nosił się już z zamiarem sprzedaży swojej letniej rezydencji, rośliny z pomarańczarni wycenione zostały na kwotę 6309 dukatów.
Wstęp na wykład: 1 zł. Bilety nabyć można w muzealnych kasach w Podchorążówce, Starej Oranżerii i w Stajniach Kubickiego (wtorek, środa, niedziela w godz. 10.00-15.00; czwartek, piątek, sobota w godz. 10.00-17.00) lub za pośrednictwem portalu eWejściówki(doliczana jest opłata transakcyjna).
Do oglądania obrazu "Jeździec polski" w Pałacu na Wyspie zapraszamy przed wykładem, tj. 15 czerwca 2022 r. od godz. 17.30. Po wykładzie nie będzie możliwości zwiedzania wystawy.
"Jeździec polski" - cykl wykładów
Cykl wykładów, towarzyszący ekspozycji obrazu "Jeździec polski", obejmuje pięć spotkań:
Dr Seweryn Malawski - adiunkt w katedrze Architektury Krajobrazu Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie. Absolwent architektury krajobrazu na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim Jana Pawła II w Lublinie (2007). Ukończył studia doktoranckie na kierunku historia sztuki, KUL. Jego rozprawa doktorska pt. "Polskie ogrody XVIII wieku w świetle materiałów źródłowych. Rośliny i kompozycje" wyróżniona została I nagrodą w konkursie Narodowego Centrum Kultury (2019), za najlepszą rozprawę z zakresu nauk o kulturze. Autor licznych publikacji naukowych, projektów ogrodów i opracowań z zakresu rewaloryzacji historycznych parków. Prowadzi badania nad sztuką ogrodową i roślinnością ogrodów okresu baroku i oświecenia.
