Dzieło Norblina w kolekcji Łazienek Królewskich

Obraz "Aleksander Wielki przed Diogenesem", którego autorem jest Jean-Pierre Norblin, paryski malarz, jeden z najważniejszych twórców polskiego oświecenia, wzbogacił kolekcję Muzeum Łazienki Królewskie.

Dzieło "Aleksander Wielki przed Diogenesem" (olej, deska, 35,4 x 26,7 cm) to wysokiej klasy przykład twórczości Norblina. Jest to autorska replika obrazu namalowanego przez artystę przed 1782 r., a przechowywanego dziś w Princeton University Art Museum. Dzieło w Princeton pochodzi z galerii Stanisława Augusta; eksponowane było w Łazienkach Królewskich.

W 1786 r. Norblin stworzył jego graficzne powtórzenie, rozbudowane w pionie. Najprawdopodobniej jest to rodzaj ricordo wykonany na podstawie ryciny - artysta uwiecznił w technice olejnej rycinę, która różniła się nieco formatem i sposobem operowania światłem od obrazu z galerii Stanisława Augusta.

Norblin a Rembrandt

Norblin, który w swojej twórczości wzorował się na dziełach Rembrandta, namalował "Aleksandra Wielkiego przed Diogenesem", opierając się na sugestywnej grze światłocienia. Szeroki wachlarz postaci oraz kostiumów z różnych epok, zarówno z czasów holenderskiego mistrza, jak i antyku, umiejscowił w scenerii średniowiecznej architektury.

Nastrojowy obraz nie był jednak celem samym w sobie, a odzwierciedleniem idei "wieku świateł". Norblin, uważany za ojca polskiego malarstwa rodzajowego, przedstawił scenę spotkania Aleksandra Wielkiego z Diogenesem z Synopy, najpopularniejszym przedstawicielem szkoły cyników. Grecki myśliciel wyrzekł się dóbr materialnych i zamieszkał w beczce. Nawiązanie do postaci antycznego filozofa tożsame było z zasadami przyjętymi przez czołowych francuskich artystów doby klasycyzmu. Problemy epoki wyrażali oni poprzez odwołanie do starożytnych wzorców. Jeden z nich, silnie propagowany w oświeceniu m.in. przez Jana Jakuba Rousseau, zakładał przeciwstawienie się zepsuciu współczesnego świata i powrót do życia zgodnego z naturą.

Dzieło Norblina w Pałacu na Wyspie

Obraz "Aleksander Wielki przed Diogenesem", nabyty do muzealnej kolekcji, trafi na przegląd konserwatorski. Następnie podjęta zostanie decyzja, kiedy dzieło wyeksponowane zostanie w Łazienkach Królewskich. Miejscem prezentacji obrazu - pośrednio związanego ze Stanisławem Augustem - będzie najprawdopodobniej królewski apartament na piętrze Pałacu na Wyspie.

KATALOG KOLEKCJI OBRAZÓW MUZEUM ŁAZIENKI KRÓLEWSKIE