Galeria Rzeźby Polskiej. Największa taka ekspozycja w kraju
Aż 114 dzieł, wśród nich rzeźby dzieci i kobiet oraz popiersia słynnych postaci historycznych, podziwiać można w Galerii Rzeźby Polskiej w Starej Oranżerii. To prace niemal wszystkich najwybitniejszych polskich artystów, tworzących od początku XIX wieku do połowy XX wieku.
Nowo urządzona Galeria Rzeźby Polskiej to największa taka stała ekspozycja w kraju. Mieści się w zachodnim skrzydle Starej Oranżerii, w amfiladowo ułożonych czterech salach na parterze i dziewięciu na piętrze, które w XVIII w. zajmowali dworzanie królewscy oraz służba.
114 dzieł, pochodzących z okresu od początku XIX wieku do pierwszej połowy XX wieku, to prace wybitnych polskich artystów, uzupełnione rzeźbami niemieckimi, włoskimi, francuskimi oraz rosyjskimi. Reprezentują one dominujące wówczas kierunki w sztuce: klasycyzm, impresjonizm, secesję, symbolizm i nowy klasycyzm. Są także prace nawiązujące do założeń fowizmu.
Wystawę otwiera "Atakujący wojownik - Egineta”, gipsowy odlew rzeźby z wschodniego przyczółka świątyni Afai na wyspie Egina (Grecja), zbudowanej ok. 500-490 r. p.n.e. Dalej prezentowane są kopie słynnych dzieł świata antycznego: popiersie Apolla Belwederskiego i Diany z Wersalu.
Potem oglądać możemy wizerunki władców, pisarzy, malarzy, aktorów, duchownych oraz działaczy społecznych. To najliczniejsza grupa prac w Galerii Rzeźby Polskiej, eksponowana na parterze oraz w dwóch pierwszych salach na piętrze. Są wśród nich dzieła najwybitniejszych polskich przedstawicieli klasycyzmu: Jakuba Tatarkiewicza i Pawła Malińskiego. Prezentowana rzeźba pierwszego z nich to marmurowe "Popiersie Napoleona", drugiego - "Popiersie biskupa Jana Chrzciciela Albertrandiego".
Wątek rzeźbiarskich portretów dopełniają prace: Xawerego Dunikowskiego "Portret Henryka Szczyglińskiego (1881-1944)", Julii Keilowej "Norwid", Konstantego Laszczki "Popiersie Zofii Lubodzieckiej (1875-1931)" oraz Wacława Szymanowskiego "Mickiewicz po improwizacji" i kilka rzeźb z "Pochodu na Wawel”, projektu złożonego z 52 postaci, który nie został wykonany u wzgórz Wawelu.
Ekspozycję, we wschodniej części na piętrze, rozpoczyna piękna "Głowa Egipcjanki", autorstwa Jana Antoniego Biernackiego. To rzeźba formistyczna, mocno stylizowana, zbudowana z obłych geometrycznych brył, ze schematycznymi rysami twarzy. Dla wyznawców formizmu ekspresja była bowiem ważniejsza od wiernego odwzorowywania rzeczywistości. "Głowa Egipcjanki" to również znakomity przykład inspiracji przeszłością, w tym wypadku odwoływania się do sztuki starożytnego Egiptu.
W kolejnej sali można zobaczyć rzeźby dzieci oraz te, poświęcone macierzyństwu. Są to dzieła polskich artystów, takich jak: Antoni Madeyski, Konstanty Laszczka, Jan Szczepkowski, Wacław Szymanowski czy Luna Drexlerówna oraz włoskich: Cesare Lapini i Antonio Manetti.
Następne wyeksponowane zostały rzeźby o tematyce religijnej, m.in.: "Św. Franciszek" Romulda Zerycha, nawiązujący do formizmu, "Klęczący Anioł" Maryli Szczyt-Lednickiej czy "Trzy Marie” Henryka Kuny.
Dalej można oglądać rzeźby obrazujące kobiety. Jest więc "Jutrzenka” Henryka Kuny i wykonane przez niego głowy niewiast, a także kobiece akty, których autorami są Hanna Nałkowska-Bickowa, Jan Szczepkowski, Edward Wittig, August Zamoyski i Jan Antoni Biernacki. Dopełnieniem tej części ekspozycji są kobiece portrety, w tym Manety Radwan, żony Augusta Zamoyskiego.
"ZACHWYT W ŁAZIENKACH" - FELIETON W "CO JEST GRANE" O GALERII RZEŹBY POLSKIEJ
