Pierre-François Basan (1723-1797)

Wydawca i handlarz rycinami, rytownik uprawiający miedzioryt i akwafortę, jeden z najważniejszych animatorów życia artystycznego XVIII-wiecznego Paryża. Uczył się rysunku i sztuki rytowniczej u Étienne’a Fessarda i Jeana Daullégo. Jego œvre jest niezwykle bogate. Wykonywał i wydawał ryciny portretowe, mitologiczne, historyczne, pejzażowe, z przedstawieniami dzieł sztuki starożytnej itp. Porzuciwszy rytownictwo skupił się na działalności wydawniczej i handlu rycinami. Przy jego udziale lub pod jego kierownictwem ukazało się wiele ważnych dzieł z rycinami, m.in. Galerie du comte de Brühl (1754), Galerie royale de Dresde (1750‒1757), Gabinet Choiseul (1771), Cabinet Poullain (1781), Histoire naturelle G.-L. Buffona (1749‒1767) czy Metamorfozy Owidiusza (1767‒1771). Skupował płyty miedziorytnicze (w tym 86 matryc Rembrandta), których zgromadził ok. pięciu tysięcy. Zajmował się importem i eksportem rycin w skali całej Europy. Zatrudniał młodych rytowników wykształconych m.in. w preacowniach Jacques'a-Philippe'a Lebas'a, Jacques'a-Firmina Beauvarleta, Noëla LE mIre'a czy JOhanna Georga Willego, którzy pod jego kierunkiem odtwarzali w wersji graficznej pierwowzory uznanych artystów, głównie współczensych francuskich, a także holenderskich i flamandzkich mistrzów XVII w. w latach 1761‒1779 wydał sześciotomowe dzieło dokumentujące jego edytorski i rytowniczy dorobek: L'Œuvre de Basan. Jako wybitny znawca grafiki sporządzał katalogi i kierował ponad 100 aukcjami mienia artystycznego, m.in. Pierre'a-Jeana Mariette'a, Jeana-Baptiste'a Le Prince'a, Louisa-Michela Vanloo, Johanna Georga Willego. Napisał Dictionnaire des graveurs anciens et modernes (Paryż 1767, II wyd. 1789).

[Metamorfozy. Królewska kolekcja grafiki Stanisława Augusta, ryciny z kolekcji Stanisława Augusta i ze zbiorów Jana Kantego Szembeka, kat. wyst. Pałac na Wyspie Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie, Warszawa 2013, s. 262.]