Zapraszamy do udziału w spotkaniach filozoficzno-literackich. Porozmawiamy o nie zawsze łatwych, ale inspirujących i skłaniających do refleksji relacjach między grecką tragedią a filozofią.
Ukazując tragiczną lub absurdalną naturę ludzkiego losu, grecka tragedia przedstawiała inny wymiar mądrości niż zafascynowana przejrzystością i racjonalnością filozofia. Dlatego często zachodził między nimi konflikt. Jego wymiar pokażemy na przykładzie słynnych dramatów, m.in. Williama Szekspira.
Tegoroczne spotkania filozoficzno-literackie stanowią kontynuację ubiegłorocznych, na których omawialiśmy m.in. utwory Arystotelesa i Sofoklesa.
Prowadzenie: Marcin Bartnikowski, Karolina Rychter, Joanna Szumańska. Bilety (10 zł / spotkanie) do nabycia w kasach w Podchorążówce, Starej Oranżerii i Stajniach Kubickiego (wt.-śr. godz. 10.00-15.00, czw.-pt. godz. 10.00-17.00, sob. godz. 12.00-17.00, niedz. 10.00-15.00) oraz online - KUP BILET (doliczana jest opłata transakcyjna).
TERMINY I TEMATY SPOTKAŃ
17 marca, godz. 14.00-15.30
"Filozofowie piszą dramaty" (K. Rychter, J. Szumańska)
Jak w epoce rozumu odczytywano antyczne tragedie greckie? Poddawały one przecież w wątpliwość to, że wszystko da się racjonalnie przewidzieć i wyjaśnić. Jak je wystawiano i przepisywano na nowo? Jaka koncepcja tragizmu za tym stała? Podczas spotkania porozmawiamy o pismach największych oświeceniowych pisarzy. Będą to m.in. "Edyp" Voltaire'a oraz "List o ślepcach dla użytku tych, co widzą" i "Paradoks o aktorze" Denisa Diderota.
14 kwietnia, godz. 14.00-15.30
"Proust w teatrze" (M. Bartnikowski, K. Rychter, J. Szumańska)
"(…) brawa padały najczęściej fałszywie, nie licząc, że wzbudzała je już mechanicznie siła poprzednich braw, jak w czasie burzy raz rozhuśtane morze wzbiera dalej, nawet gdy wiatr się już nie wzmaga. Ale mniejsza; w miarę jak klaskałem, zdawało mi się, że Berma lepiej gra" - tak bohater "W poszukiwaniu straconego czasu" Marcela Prousta opisuje swoją pierwszą wizytę w teatrze. W czasie spotkania porozmawiamy o rozmaitych odcieniach snobizmu i naśladownictwa, mocy iluzji oraz rozdźwięku między wyobrażeniem a rzeczywistością. Przeczytamy również fragment książki René Girarda "Prawda powieściowa i kłamstwo romantyczne".
9 czerwca, godz. 14.00-15.30
"Szaleństwo króla Leara" (K. Rychter, J. Szumańska)
Co właściwie oznacza scena otwierająca "Króla Leara" Williama Szekspira? Dlaczego starzejący się monarcha żąda od swoich córek publicznych zapewnień o miłości, by wedle tego, co powiedzą, podzielić królestwo? Czego nie chce lub nie potrafi zrozumieć i dlaczego pogrąża się w szaleństwie? I jaką rolę w sztukach Szekspira odgrywa motyw prawdziwego lub udawanego szaleństwa? Starając się zrozumieć te kwestie, sięgniemy po interpretację "Króla Leara" przedstawioną przez amerykańskiego filozofa Stanleya Cavella.
Marcin Bartnikowski - profesor i prorektor Akademii Teatralnej im. A. Zelwerowicza w Warszawie; aktor, dramaturg i prezes fundacji Teatr Malabar Hotel. Założyciel Teatru Kompania Doomsday oraz Teatru Malabar Hotel w Warszawie (2009). Stworzył ponad 30 ról na scenach teatralnych Warszawy, Białegostoku i Gniezna. Brał udział w ok. 150 festiwalach na trzech kontynentach. Czterokrotny stypendysta MKiDN. Laureat ponad dwudziestu nagród teatralnych, w tym za rolę i najlepszy spektakl w Ogólnopolskim Konkursie na Wystawienie Polskiej Sztuki Współczesnej (spektakl na podstawie autorskiego tekstu "Baldanders"), nagrody głównej festiwalu "Złamany Szlaban", kilku wyróżnień ZASP (za role i całokształt twórczości), licznych nagród za reżyserię, Nagrody Rektora Akademii Teatralnej, nagrody "Przystanek Młodzi" "Gazety Wyborczej".
Karolina Rychter - filozofka, dziennikarka (pisze m.in. dla portalu Culture.pl, magazynu Vogue Polska, miesięcznika Znak). W 2015 r. obroniła na Wydziale Filozofii UW doktorat "Znaczenie literatury dla filozofii: Rorty, Cavell, Bloom" napisany pod kierunkiem prof. Jacka Hołówki. Interesują ją związki filozofii z innymi dyscyplinami. Pisze też o winie i kulinariach. Prowadzi wraz z Joanną Szumańską poświęconą literaturze stronę internetową "Praktyki Czytania". Wykłada na Uniwersytecie Warszawskim.
Joanna Szumańska - historyczka sztuki i teatru. W 2023 r. obroniła doktorat w Zakładzie Historii i Teorii Teatru w IS PAN. Prowadzi wraz z Karoliną Rychter internetowy magazyn literacki "Praktyki Czytania". Zawodowo związana z Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie (kustosz, pełnomocnik dyrektora ds. teatru).
Muzeum Łazienki Królewskie należy do Europejskiego Szlaku Teatrów Historycznych PERSPECTIV (European Route of Historic Theatres PERSPECTIV).
Listy do króla
Słuchowisko na żywo według korespondencji króla Stanisława Augusta i Marcella Bacciarellego
Teatr Królewski Przeczytaj cały wpisIkonosfera Wyspiańskiego. Performatywne czytanie obrazów z "Nocy listopadowej"
Teatr Królewski Przeczytaj cały wpisNasi Wielcy: Alfons Zielonko
Prelekcja dr. hab. inż. arch. kraj. Jana Łukaszkiewicza
Pałac na Wyspie Przeczytaj cały wpis