253 lata temu w kolegiacie św. Jana Chrzciciela w Warszawie odbyła się koronacja ostatniego króla Rzeczypospolitej Stanisława Augusta. Z tej okazji Łazienki Królewskie i Polskie Towarzystwo Badań nad Wiekiem Osiemnastym zapraszają na seminarium naukowe, podczas którego młodzi badacze przedstawią swoje najnowsze osiągnięcia.
Podczas seminarium zaprezentowane zostaną trzy referaty, osadzone w XVIII-wiecznej historii.
Konrad Niemira (Institut d'histoire moderne et contemporaine, École normale supérieure oraz Instytut Historii Sztuki UW) - "Handel sztuką w Warszawie drugiej połowy XVIII wieku".
W literaturze przedmiotu spotkać się można z opinią, jakoby w czasach stanisławowskich warszawski rynek sztuki prezentował się mizernie, a zakupów dokonywano głównie w Gdańsku i zagranicą: w krajach niemieckich, Anglii, Francji oraz Italii. Uważna lektura warszawskich gazet i relacji podróżników odwiedzających stolicę w XVIII w., każe jednak nieco inaczej spojrzeć na lokalny rynek dóbr luksusowych. Celem referatu jest naszkicowanie jego charakteru, określenie zasad funkcjonowania, identyfikacja głównych aktorów oraz ilościowe i jakościowe scharakteryzowanie zjawiska. Zaprezentowanych zostanie również kilka hipotez dotyczących pochodzenia oferowanego w Warszawie towaru oraz wpływu aktorów rynku na lokalną scenę artystyczną.
Mateusz Kucharczyk (Instytut Historyczny UW) - "Konfederacja targowicka sposobem na uratowanie Rzeczypospolitej? O 'współpracy' Stanisława Augusta z targowicą".
Przystąpienie Stanisława Augusta do konfederacji targowickiej do dziś budzi kontrowersje. W narodowej tradycji fronda przeciwko Konstytucji 3 Maja utożsamiana jest ze zdradą. Należy jednak odróżniać motywacje trójki inicjatorów związku - Szczęsnego Potockiego, Seweryna Rzewuskiego oraz Ksawerego Branickiego - od pobudek ostatniego króla Rzeczypospolitej. Jego targowicki akces był elementem gry politycznej, obliczonym na osłabienie destrukcyjnej siły opozycji, wspieranej militarnie przez Katarzynę II. Referat przybliży wydarzenia drugiej połowy 1792 r., ze szczególnym uwzględnieniem strategii Stanisława Augusta oraz jego relacji z konfederacją.
Joanna Ciemińska (Instytut Historii Sztuki UW) - "'Skradziony pocałunek' Jeana-Honoré Fragonarda/Marguerite Gérard. Problemy badawcze związane z dawnym obrazem z kolekcji Stanisława Augusta".
"Skradziony pocałunek", późny obraz Fragonarda, niegdyś wchodzący w skład kolekcji Stanisława Augusta, jest dziełem powszechnie znanym, a zarazem w niewielkim stopniu "rozpoznanym". Niejasne okoliczności powstania i sporne autorstwo obrazu (hipoteza o współpracy malarza z Marguerite Gérard jest bardziej niż prawdopodobna) uniemożliwiały przez długi czas osadzenie dzieła w bardziej namacalnym kontekście artystycznym i, co za tym idzie, odczytanie zawartego w nim potencjału znaczeniowego. Niewątpliwa odrębność dzieła w œuvre Fragonarda często rozpatrywana bywała w kategoriach porażki artystycznej, podczas gdy powinna raczej poświadczać, że obraz zasługuje na odrębne zainteresowanie badawcze. Referat jest próbą kompleksowego zebrania i uporządkowania wątków, pytań i problemów obecnych (bądź nieobecnych) we wcześniejszej refleksji nad dziełem.
