Rotunda

Rotunda to niewielka, okrągła sala sklepiona kopułą. Znajduje się w samym centrum Pałacu na Wyspie. Za czasów Stanisława Herakliusza Lubomirskiego i na początku panowania Stanisława Augusta była stylizowana na sztuczną grotę, z fontanną pośrodku. W latach 1788-1795 przebudowano ją według projektu architekta Domenica Merliniego, dzięki czemu zyskała zupełnie inny charakter i w tej formie przetrwała do dziś.

Swym kształtem i wystrojem przypomina teraz rzymski Panteon oraz inne, wzorowane na nim, budowle sakralne. Spełnia tym samym pierwotny zamysł Stanisława Augusta, który pragnął by Rotunda miała charakter świeckiej świątyni ku czci najwybitniejszych królów Polski i najbardziej zasłużonych rzymskich cesarzy. Do tych pierwszych król zaliczał Kazimierza Wielkiego, Zygmunta I Starego, Stefana Batorego i Jana III Sobieskiego - posągi tych monarchów ustawiono w czterech niszach Rotundy, co niewątpliwie jest echem Galerii Królów z Wersalu. Z władców starożytnych Stanisław August cenił szczególnie Tytusa, Trajana i Marka Aureliusza - ich popiersia ozdobiły nadproża trzech przejść, którymi Rotunda otwiera się na inne pokoje Pałacu. Wszystkim przywódcom patronowały zawieszone w kopule wizerunki cnót - Sprawiedliwości, Łaskawości, Odwagi i Roztropności. Obecnie są one eksponowane w Sali Salomona, a ich miejsce zajmują malowidła Czterech Pór Dnia. Powstały one w latach 70. XVIII wieku i zostały zakryte przez personifikacje cnót, gdy zmieniono wystrój i symbolikę tego wnętrza.

W Rotundzie znalazła również miejsce nieodłączna towarzyszka cnót będąca zarazem przeciwniczką władców - Zazdrość. Wyobrażono ją na posadzce jako maskę Gorgony. Uległa ona jednak bardzo szybko zniszczeniu, a jej miejsce zajęła ułożona z kolorowych marmurów gwiazda. Symbolikę wystroju Rotundy objaśniała inskrypcja na fryzie: UTILE MUNDO EDITI IN EXEMPLUM, co znaczy: "Postawieni za wzór pożyteczny dla świata". Po ostatniej przebudowie Rotunda pełniła rolę antykamery, czyli paradnego przedpokoju, przez który przechodziło się do Sali Salomona, gdzie Stanisław August przyjmował oficjalnych gości.

Pałac na Wyspie - wnętrza

Sala Balowa w Pałacu na Wyspie, której ściany zdobią malowidła. W pomieszczeniu stoi fortepian. Pod ścianą przy oknie znajduje się kominek, na którym stoi posąg przedstawiający mężczyznę.
Sala Balowa
Gabinet portretowy w Pałacu na Wyspie. Ściany zdobią obrazy, na jednej z nich, po lewej, znajduje się kominek, nad którym wisi lustro. W pomieszczeniu stoi kanapa i stolik.
Gabinet Portretowy
Pokój Kąpielowy w Pałacu na Wyspie. Ściany zdobią płaskorzeźby, pod ścianą po lewej stoi rzeźba przedstawiająca klęczącą kobietę. Pośrodku znajdują się drzwi, po prawej stoją stolik i krzesło.
Pokój Kąpielowy
Pokój Bachusa w Pałacu na Wyspie. Na środku znduje się kominek, nad którym wiszą obrazy, po obu stronach kominka stoją wazy i rzeźby, po prawej stronie, po ścianą, stoi krzesło.
Pokój Bachusa
Sala Salomona w Pałacu na Wyspie. Na środku widoczne jest łukowate przejście, na ścianie, po prawej, wiszą obrazy i stoją krzesła oraz kanapa.
Sala Salomona
Sala Salomona w Pałacu na Wyspie. Na środku widoczne jest łukowate przejście, ściany zdobią malowidła ścienne. Po prawej stronie, pod ścianą, stoją krzesła oraz kanapa.
"Sala Salomona w Pałacu Łazienkowskim w Warszawie", Ludomir Franciszek Dymitrowicz (1844-1923), malarz
Galeria Obrazów w Pałacu na Wyspie. Na ścianach wiszą portrety i obrazy przedstawiające krajobraz. Na ścianie, po prawej, znajdują się drzwi.
Galeria Obrazów
Rotunda w Pałacu na Wyspie, pod ścianą znadują się kolumny i posągi przedstawiające dwóch królów.
Rotunda
Przedsionek w Pałacu na Wyspie. Po prawej stronie i na środku znajdują się drzwi. W niszach ściennych znajdują się rzeźby.
Przedsionek
Kaplica w Pałacu na Wyspie. Pokój dwie kolumny, pośrodku wisi obraz, po bokach półokrągłe stoliki, na których stoją rzeźby.
Kaplica
Antychambr w Pałacu na Wyspie. Po prawej i lewej stronie pod ścianami stoją rzeźby i komody, na ścianach wiszą świeczniki, pośrodku wsi żyrandol.
Antychambr
Jadalnia Królewska w Pałacu na Wyspie. Pomieszczenie zdobią ustawione pod ścianami rzeźby, na suficie widnieje okrągły ornament.
Jadalnia Królewska
Mała galeria w Pałacu na Wyspie. Na ścianach wiszą portrety, pośrodku znajdują się otwarte drzwi, pod ścianami po lewej i prawej stronie stoją meble i rzeźby.
Mała Galeria
Przedpokój w Pałacu na Wyspie. Na ścianach wiszą portrety, na suficie ozdobny żyrandol, pod ścianą po lewej stronie stoją krzesła, zaś po prawej komoda i stolik.
Przedpokój
Pokój Franciszka Ryxa w Pałacu na Wyspie. Po lewej stronie pod ścianą stoi komoda, na którą wisi obraz, po prawej stoi kredens i krzesło, na ścianach wiszą portrety.
Pokój Franciszka Ryxa
Gabinet Królewski w Pałacu na Wyspie. W pokoju stoi biurko, po lewej stronie są okna, które zdobią upięte kotary, po prawej znajduje się komoda i krzesło, na ścianach wiszą obrazy.
Gabinet Królewski
Garderoba w Pałacu na Wyspie. Po lewej stronie znajduje się okno z upiętymi zasłonami, po prawej stronie jest kominek, na którym stoją świeczniki i rzeźby. Nad kominkiem wisi lustro. Wokół kominka wiszą portrety.
Garderoba
Sypialnia w Pałacu na Wyspie. Pośrodku stoi łóżko z baldachimem, po lewej stronie komoda, na którą wisi lustro, po prawej stronie stoi kanapa, nad którą wisi portret króla.
Sypialnia
Biblioteka w Pałacu na Wyspie. Pośrodku stoi stół z krzesłem, po lewej stronie pod ścianą znajduje się sekretarzyk, nad którym wisi zegar, po prawej stronie stoi biblioteczka z książkami.
Biblioteka
Pokój balkonowy. Na środku stoi stół z dwoma krzesłami. Pod ścianą, po prawej, znajduje się kominek, na którym stoją wazy i nad którym wisi lustro. Po lewej stronie jest okno z upiętymi zasłonami.
Pokój Balkonowy