Matka artysty, Marritge Jansdr. van Rosenburg
- datowanie
- ok. 1640-1645
- rodzaj
- obraz
- technika
- olej
- materiał
- drewno dębowe
- wymiary
- 18,5 x 14,1 cm
- data dodania do kolekcji
- 1774
- lokalizacja
- Pałac na Wyspie - Gabinet Portretowy, parter
- sygnatury, napisy
- przy lewej krawędzi, pośrodku, farba olejną, monogram wiązany: GDOV; u dołu po lewej czerwony numer galerii Stanisława Augusta 35
- miejsce powstania
- Holandia (Europa)
- właściciel
- Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie
- identyfikator
- ŁKr 836
Pendant do nr. kat. 38.[zob. Ojciec artysty, Douwe Jansz. De Vries van Arentsvelt]
Łazienkowski portret uchodził za oryginalną pracę Gerarda Dou. Przez Willema Martina datowany był, tak jak pendant, na lata 1640–45. Pierwotna atrybucja, przyjęta w literaturze XIX- i XX-wiecznej, została odrzucona przez Ronni Baer (R. Baer, The Paintings of Gerrit Dou (1613–1675), Ann Arbor [MI], 1990), która uznała, że jest to kopia z epoki; od tego czasu obraz funkcjonuje w literaturze jako przypisywany czy też „zapewne” autorstwa Dou. […]
Identyfikacja pary łazienkowskich portretów jako przedstawiających rodziców malarza jest prawdopodobna, choć nieudokumentowana źródłowo. Potwierdzenie znajdujemy w sygnowanym autoportrecie Gerarda Dou, w którym malarz przedstawił się w półpostaci, z ręką opartą na portrecie ukazującym siedzących przy stole kobietę i mężczyznę oraz stojącego za nimi młodszego mężczyznę. Obraz, w zbiorach Herzog Anton Ulrich-Museum w Brunszwiku […], datowany jest w literaturze na ok. 1645 (W. Sumowski, Gemälde der Rembrandt-Schüler, t. 1–6, Landau–Pfalz 1983–94, t. 1, 1983, nr 301) lub ok. 1650 (por. Baer 1990, nr 56; J. Aono w: Portret in portret in de Nederlandse kunst 1550–2012, kat. wyst., S. Craft-Giepmans, A. De Vries i in., Dordrechts Museum, 2012–13, nr 22). Zgodnie z tradycją podobnych przedstawień, ugruntowywaną od XVI w., ten „portret w portrecie” ma bez wątpienia charakter komemoratywny i przedstawia rodzinę malarza. Jeśli przyjąć datowanie na ok. 1650, ukazuje nieżyjących już matkę i brata artysty oraz jego ojca (zob. nr kat. 38). Matka artysty, MarritgeJansdr. van Rosenburg, zmarła w 1647, a brat, Jan Douwes. van Arentsvelt, w 1649 […]. Mężczyzna i kobieta siedzący za stołem to bez wątpienia te same osoby, które przedstawione są w łazienkowskiej parze obrazów. W przypadku wizerunku kobiety identyczna jest nie tylko fizjonomia, ale także ujęcie ramion, ułożenie rąk i wszystkie detale stroju. […] [Zob. D. Juszczak, H. Małachowicz, Galeria obrazów Stanisława Augusta w Łazienkach Królewskich. Katalog, Łazienki Królewskie, Warszawa 2015, kat. nr 37, s. 156–157.]