Portret Jana Sebastiana Szembeka
- datowanie
- po 1713
- rodzaj
- obraz
- technika
- olej
- materiał
- płótno
- wymiary
- 78,9 x 62,5 cm
- data dodania do kolekcji
- 1771
- lokalizacja
- Pałac na Wyspie - Pokój Bachusa, parter
- sygnatury, napisy
- u dołu po lewej czerwony numer galerii Stanisława Augusta 306
- miejsce powstania
- Warszawa (woj. mazowieckie)
- właściciel
- Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie
- identyfikator
- ŁKr 879
Obraz został nabyty przez Stanisława Augusta w 1771 za30 dukatów od Christopha Josepha II Wernera, malarza pracującego wówczas dla króla (por. Juszczak 2010, s. 145,przypis 61; tam zapis o płatności za portret Szembeka, błędnie zinterpretowany jako odnoszący się do kopii wykonanej przez Wernera).
W inwentarzach galerii Stanisława Augusta obraz odnotowany był jako dzieło Mányokiego i wyceniony na 30 dukatów. […]
Portret jest dziełem Mányokiego, powstałym w Dreźnie najpewniej w 1712 lub 1713. Jest to szczytowy punkt kariery Jana Sebastiana Szembeka (ok. 1672–1731), lojalnie stojącego u boku Augusta II już od czasu elekcji w trudnych latach utraty korony na rzecz Stanisława Leszczyńskiego. W kwietniu 1712 Szembek, piastujący od 1699 urząd referendarza koronnego, został kanclerzem wielkim koronnym. Brak informacji o dokładnej dacie nadania mu Orderu Orła Białego, widocznego na obrazie. Wiadomo, że portretowany miał to odznaczenie w 1712, ale mógł je otrzymać już wcześniej […]. Na portrecie order jest bardzo wyraźnie wyeksponowany, a zwłaszcza gwiazda orderowa z precyzyjnie i czytelnie przedstawionym napisem Pro-Fide-Rege-Et-Lege. Portret jest efektownie, wrażeniowo malowany, ze sprawnością i swobodą w operowaniu drobnymi impastami, dobrze zachowanymi w partii ubioru. [Zob. D. Juszczak, H. Małachowicz, Galeria obrazów Stanisława Augusta w Łazienkach Królewskich. Katalog, Łazienki Królewskie, Warszawa 2015, kat. nr 67, s. 255.]
