Konserwacja i remont Białego Domu oraz Wodozbioru wraz z zabytkowym ogrodem

Październik 2019 - projekt "Źródła przemian" na ostatniej prostej
Zakończyły się prace przy reliktach Oranżerii Neogotyckiej, czyli pozostałościach po okazałym budynku, wzniesionym w pobliżu Białego Domu, przy drodze prowadzącej z Belwederu do Pałacu na Wyspie. Dzięki pracom konserwatorskim i ziemnym, w sposób istotny poprawiono stan zachowania i estetykę obiektu. Możliwy był również bogaty program badań archeologicznych, który pozwolił na potwierdzenie funkcji zabudowy, przybliżone określenie jej pierwotnych rozmiarów, detali zdobniczych i kolorystyki. Zrekonstruowane i wyeksponowane zostały m.in. oryginalny poziom wejścia do obiektu od strony północnej, detal źródła z głową Fauna i historyczny bruk od strony południowej. Na finiszu są również prace w pozostałych obiektach. W Wodozbiorze zamontowana została wystawa, której tematem przewodnim będzie woda i jej rola w historii Łazienek. Na potrzeby wystawy stałej w Białym Domku powstają meble ekspozycyjne. Do obydwu zabytków na bieżąco trafiają również udogodnienia dla osób niepełnosprawnych, m.in. audiodeskrypcje, tyflografiki i filmy z tłumaczeniem na Polski Język Migowy. Biały Domek i Wodozbiór otwarte zostaną dla zwiedzających wiosną przyszłego roku.

Wrzesień 2019 - Łazienki bardziej dostępne
Muzeum Łazienki Królewskie wyłoniło wykonawcę tyflografik na potrzeby ekspozycji w Białym Domku i Wodozbiorze. W ramach projektu do Białego Domku przygotowane zostaną tyflografiki m.in. obrazów, rzeźb, mebli, tapet, waz, zegarów, grafik z Królewskiej Kolekcji Grafiki Stanisława Augusta oraz widoków fasady Białego Domu. Ekspozycja Wodozbioru wzbogaci się natomiast o tyflografiki eksponatów, widoku fasady oraz tyflomapy parteru i pierwszego piętra. Tyflografiki i tyflomapy to tylko jedno z wielu działań realizowanych w ramach projektu "Źródła przemian", których celem jest otwarcie Łazienek Królewskich dla wszystkich gości, ze szczególnym uwzględnieniem osób o indywidualnych potrzebach. Z myślą o nich powstały, lub są w trakcie przygotowania, również: audiodeskrypcje zdjęć, filmy w Polskim Języku Migowym, teksty proste, trójwymiarowe makiety ekspozycyjne i pętle indukcyjne. Muzeum podejmuje również starania, by wnętrza obiektów były łatwo dostępne dla osób o dysfunkcjach ruchowych. Stąd adaptacja pomieszczeń - m.in. poprzez likwidację progów i różnic poziomów - oraz zakup wózków inwalidzkich dla dzieci i dorosłych.

Sierpień 2019 - zakończenie budowy e-biblioteki
Zakończona została budowa serwisu internetowego "Źródła przemian - Biblioteka Cyfrowa Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie", udostępniającego w formie elektronicznej 50 publikacji z epoki oświecenia. Głównym celem projektu jest promocja XVIII-wiecznej literatury z okresu, w którym powstał Biały Domek. W zasobach e-biblioteki czytelnicy znajdą utwory największych europejskich twórców, m.in. Johanna Wolfganga von Goethego, Friedricha Schillera, Carla Goldoniego, Pierre de Marivaux, Adama Naruszewicza, Ignacego Krasickiego i Stanisława Trembeckiego. Z publikacji można będzie korzystać, czytając je online na stronie internetowej, a także po pobraniu na własne urządzenie plików z utworami, w popularnych formatach e-booków. Dodatkowe korzyści, jakie e-biblioteka oferuje czytelnikom, to m.in.: możliwość pełnotekstowego przeszukiwania zasobów, responsywność, czyli dopasowywanie serwisu i treści publikacji do wielkości ekranu urządzenia. Z myślą o osobach niedowidzących wdrożona została funkcja powiększania i zmniejszania tekstu oraz zmiana widoku na kontrast biel-czerń. E-biblioteka powstała w ramach projektu "Źródła przemian. Ochrona i udostępnienie historycznego dziedzictwa Łazienek Królewskich. Konserwacja i remont Białego Domku oraz Wodozbioru wraz z zabytkowym ogrodem w Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie".

Lipiec 2019 - remont konserwatorski reliktów Oranżerii Gotyckiej
Muzeum Łazienki Królewskie podpisało umowę na remont konserwatorski reliktów Oranżerii Gotyckiej, usytuowanych w zabytkowym Zespole Pałacowo-Ogrodowym Łazienki Królewskie, w zachodniej części parku, w rejonie Białego Domku. Rewitalizacja ogrodu w otoczeniu Białego Domku (korekta układu, modernizacja nawierzchni), rewitalizacja zieleni wraz z instalacjami drenażu i nawadniania, a także remont i konserwacja małej architektury ogrodowej - reliktów Oranżerii Gotyckiej oraz fontanny na Promenadzie Królewskiej - pozwolą na przywrócenie historycznej formy i wartości tej części łazienkowskiego ogrodu. Prace remontowe i konserwatorskie reliktów Oranżerii są ostatnim zadaniem budowlanym w ramach projektu "Źródła przemian. Ochrona i udostępnienie historycznego dziedzictwa Łazienek Królewskich. Konserwacja i remont Białego Domku oraz Wodozbioru wraz z zabytkowym ogrodem w Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie".

Czerwiec 2019 - rewitalizacja otoczenia Białego Domku
Rozpoczęły się prace związane z rewitalizacją otoczenia Białego Domku i odtworzeniem wgłębnika. Projekt ma na celu przywrócenie historycznej formy ogrodu, znanej z dokumentów, badań i ikonografii. Dokonana ma być m.in. korekta układu wysokościowego, modernizacja nawierzchni i rewitalizacja zieleni. W planach jest również wprowadzenie historycznych elementów małej architektury ogrodowej - donic z egzotycznymi drzewkami i ławek. Ich projekty bazują na archiwalnych przekazach, a przede wszystkim na akwarelach Zygmunta Vogla z 1786 r.

Maj 2019 - nowe ławki i donice w łazienkowskich ogrodach
W ogrodach Łazienek Królewskich pojawiły się nowe ławki oraz egzotyczne drzewka w biało-zielonych donicach. Stanęły m.in. przed Wodozbiorem i Pałacem Myślewickim, przy Starej Oranżerii oraz na Rondzie Zazdrości. Elementy małej architektury ogrodowej wykonane zostały według projektu konserwatora drewna, Wojciecha Richtera, który oparł się na historycznych przekazach z czasów króla Stanisława Augusta. Dzięki archiwalnym materiałom udało się odtworzyć kształt i kolorystykę ławek oraz barwy pasów zdobiących drewniane donice. Środki na realizację projektu pochodzą z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014-2020.

Kwiecień 2019 - rewitalizacja terenów wokół Wodozbioru i Białego Domku
Trwa rewitalizacja terenów wokół Wodozbioru i Białego Domku. Muzeum Łazienki Królewskie ogłosiło przetarg na dostawę i montaż pawilonów wartowniczych, które zastąpią istniejące obiekty. Zamówienie dotyczy małej budki strażniczej i dużej, typu portiernia. W toku jest również procedura wyłaniania wykonawcy do odtworzenia ogrodu wokół Białego Domku. Wykonane mają być nawierzchnie parkowe, aranżacja wgłębnika wraz z nasadzeniem roślin oraz instalacja nawadniająca. Przedmiotem zamówienia jest ponadto dostawa małej architektury ogrodowej, która stanie w pobliżu Białego Domku.

Marzec 2019 - remont kanalizacji zewnętrznej Białego Domku
Ruszyły prace związane z remontem kanalizacji zewnętrznej Białego Domku. Wymiana instalacji, której stan techniczny pozostawiał wiele do życzenia, ma istotne znaczenie dla zapewnienia bezpieczeństwa substancji zabytkowej. W ramach prac zaplanowany jest montaż dodatkowych studni rewizyjnych w miejscu połączenia kanalizacji sanitarnej z deszczową, a także w miejscach zmiany kierunku sieci kanalizacyjnej. Zadaniem wykonawcy będzie też podłączenie odwodnienia żelbetowego podszybia podnośnika dla osób niepełnosprawnych, zaprojektowanego na terenie przed wejściem do Białego Domku. Planowany termin zakończenia prac to maj 2019 r.

Luty 2019 - wykonawcy makiet ekspozycyjnych do Wodozbioru wybrani
Muzeum Łazienki Królewskie wyłoniło wykonawców dwóch makiet do nowo powstającej ekspozycji w Wodozbiorze, która wkrótce dostępna będzie dla zwiedzających. Pierwsza z nich przedstawi trójwymiarową bryłę budynku w skali 1:25. Drugi model zobrazuje łazienkowskie ogrody wraz z głównymi obiektami i wybranymi elementami małej architektury (altany, pomniki, główny mostek, mur Ogrodu Oranżeryjnego). Na makiecie znajdą się również zbiorniki wodne i system hydrologiczny (fontanny, kanały), ścieżki i trawniki oraz główne wejścia do ogrodów i budynków. Z myślą o osobach słabowidzących, makiety przygotowane zostaną w kontrastowych kolorach. Bryła budynku, jej wnętrze oraz detale możliwe będą do odczytywania przez dotyk dzięki kształtowi i fakturze. Dostosowanie oferty do potrzeb osób, które mają ograniczony dostęp do kultury, to jeden z priorytetów Muzeum. Podejmowane działania obejmują likwidację barier architektonicznych, audiodeskrypcje, tyflografiki i pomoce dotykowe, materiały audiowizualne w Polskim Języku Migowym oraz specjalne programy kulturalno-edukacyjne.

Styczeń 2019 - remont dachu Białego Domku
Ruszają prace związane z remontem dachu Białego Domku. Krytyczny stan drewnianej konstrukcji i elementów dachowych potwierdziły ekspertyzy wykonane w trakcie prac budowlanych na poddaszu i przy elewacji. Po odsłonięciu więźby dachowej i stropu nad pierwszym piętrem okazało się, że materiał uległ znaczącej destrukcji, m.in. w wyniku zawilgocenia, stosowania środków zabezpieczenia przeciwpożarowego i występowania żerowisk owadów ksylofagicznych. Ekspertyza rzeczoznawcy Stowarzyszenia Konserwatorów Zabytków wykazała jednocześnie, że więźba jest w dużej mierze wtórna i wielokrotnie przebudowywana. Naprawa, wymiana i wzmocnienie elementów konstrukcyjnych dachu potrwają do połowy 2019 r.

Grudzień 2018 - dodatkowe środki na projekt
W związku z koniecznością wykonania dodatkowych prac konserwatorskich w Białym Domku, Muzeum Łazienki Królewskie pozyskało na ten cel dodatkowe środki z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Stało się tak na mocy podpisanego 3 grudnia 2018 r. aneksu do umowy o dofinansowanie projektu "ŹRÓDŁA PRZEMIAN. Ochrona i udostępnienie historycznego dziedzictwa Łazienek Królewskich. Konserwacja i remont Białego Domku oraz Wodozbioru wraz z zabytkowym ogrodem w Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie". Dodatkowe prace konserwatorskie obejmą m.in. elementy dekoracji malarskiej ścian pierwszego i drugiego piętra, polichromowanej stolarki oraz boazerii na parterze. Ich zakres wynika z wniosków komisji konserwatorskiej, która stwierdziła, że stopień destrukcji dekoracji w Białym Domku jest dużo większy, niż zakładał program opracowany na podstawie badań rozpoznawczych. Ponadto, dzięki zwiększeniu zakresu projektu, możliwa będzie wymiana zewnętrznej instalacji kanalizacyjnej przy Białym Domku, a także wzmocnienie oraz częściowa wymiana elementów konstrukcyjnych, poszycia i pokrycia dachu obiektu. Całkowita wartość projektu po podpisaniu aneksu wynosi 16 583 708,07 zł.

Listopad 2018 - zakończenie prac w Wodozbiorze
Prace remontowo-konserwatorskie w Wodozbiorze dobiegły końca. Obecnie we wnętrzach przygotowywana jest ekspozycja stała, poświęcona historii obiektu na tle dawnego układu wodnego Łazienek Królewskich. Zwiedzający będą mogli zobaczyć m.in., jak wyglądała drewniana rynna odprowadzająca wodę z dziedzińca obiektu. Wodozbiór otwarty zostanie dla gości wiosną 2019 r.

Październik 2018 r. - rozstrzygnięcie przetargu na badania archeologiczne wokół Wodozbioru
Muzeum Łazienki Królewskie wybrało wykonawcę badań archeologicznych związanych z Wodozbiorem i jego otoczeniem, z uwzględnieniem systemów zasilających i odprowadzających wodę. Badania mają na celu pogłębienie wiedzy o systemie hydrologicznym Łazienek Królewskich i sposobie zasilania Wodozbioru w wodę. Prace realizowane będą w ramach projektu "Źródła przemian. Ochrona i udostępnienie historycznego dziedzictwa Łazienek Królewskich".

Wrzesień 2018 r. - efekty prac w Wodozbiorze
Główne prace w Wodozbiorze zbliżają się ku końcowi i goście Łazienek Królewskich mogą już dostrzec ich efekty. Widać m.in. odnowioną elewację. We wnętrzu obiektu wciąż trwają prace przygotowujące zabytek dla zwiedzających. W tym celu wyeksponowane zostaną znajdujące się w holu relikty urządzeń grzewczych (pieców) i inne elementy przybliżające użytkową funkcję budynku.

Sierpień 2018 r. - badania archeologiczne na terenie dawnej Oranżerii Neogotyckiej
Muzeum Łazienki Królewskie uzyskało zgodę na prowadzenie badań archeologicznych na terenie dawnej Oranżerii Neogotyckiej, położonej w otoczeniu Białego Domku. Ich celem będzie przebadanie zachowanych reliktów architektonicznych obiektu, których zasięg został wcześniej wstępnie ustalony w wyniku badań geofizycznych. Prace realizowane będą w ramach projektu "ŹRÓDŁA PRZEMIAN. Ochrona i  udostępnienie  historycznego  dziedzictwa  Łazienek  Królewskich". Obecnie z piwniczki Oranżerii usuwany jest piach i gruz, odsłaniany jest też korpus centralny obiektu od strony wschodniej. Oprócz fragmentu dekoracji archeolodzy znaleźli niewielkie fragmenty malowanego tynku oraz części doniczek i kafli piecowych. Znaleziska te pozwalają przypuszczać, że Oranżeria miała wewnętrzne dekoracje. Celem badań będzie też promocja nowatorskich rozwiązań zastosowanych w pracach, chodzi m.in. o użycie skanera 3D. W efekcie powstanie aktywna, trójwymiarowa (fotorealistyczna) dokumentacja projektowa, a następnie interaktywny model odkrytych reliktów i towarzyszącej im infrastruktury. Dzięki zastosowaniu tego rozwiązania na stronie internetowej Łazienek Królewskich można będzie obejrzeć film z wirtualnego spaceru po obiekcie. Informacja o jego publikacji zostanie umieszczona w kanałach w social media.

DAWNA ORANŻERIA NEOGOTYCKA - ZOBACZ FILM

Lipiec 2018 r. - prace konserwatorskie i opracowywanie ekspozycji w Białym Domku
Trwają prace związane z konserwacją stolarki okiennej i drzwiowej oraz z naprawą dachu i konstrukcji stropu nad pierwszym piętrem. Wymieniona została już instalacja c.o., a w budynku w dalszym ciągu pracuje grupa konserwatorów. Równolegle, pod kątem opracowania nowego układu ekspozycji, zlecono ekspertyzę dotyczącą osiemnastowiecznego meblarstwa i wyposażenia wnętrz Białego Domku. Obejmie ona m.in. kwerendę archiwalną w archiwach polskich i zagranicznych.

Czerwiec 2018 r. - odkrycie w Wodozbiorze
Podczas prac konserwatorsko-remontowych w Wodozbiorze odkryto XVIII-wieczne koryto. Spięta klamrami ciesielskimi drewniana konstrukcja znaleziona została w rumoszu ceglano-kamiennym pod posadzką, na sklepieniu cysterny Wodozbioru, co wskazuje na jej XVIII-wieczne pochodzenie. Koryto odprowadzało brudną wodę z wewnętrznego dziedzińca Wodozbioru na zewnątrz obiektu. Drewniana konstrukcja ułożona była pod kątem, co umożliwiało grawitacyjny przepływ wody. W ramach planowanych prac konserwatorskich próbki drewna poddane zostaną badaniom dendrologicznym, określającym rodzaj materiału, z jakiego powstało koryto.Potemzabytek powróci najprawdopodobniej do Wodozbioru, gdzie eksponowany będzie w gablocie, w miejscu pierwotnej lokalizacji, na wystawie poświęconej wodzie.

Maj 2018 r. - Wodozbiór: termin zakończenia prac przesunięty
W związku z odkryciami konserwatorskimi w Wodozbiorze termin zakończenia robót przesunięty został na jesień 2018 r. W międzyczasie zakończono remont dachu budynku. Teraz trwają prace związane z konserwacją elewacji i wzmocnieniem sklepień obiektu, odkrytych we wnętrzach zabytku.

Kwiecień 2018 r. - prace konserwatorskie w Białym Domku
W Białym Domku trwają prace prowadzone przez konserwatorów malowideł ściennych. Zadaniem specjalistów jest jak najdokładniejsze odsłonięcie oryginałów, m.in. poprzez doczyszczenie i usunięcie zabrudzeń. Zespół konserwatorów składa się z osób o zróżnicowanych kompetencjach i umiejętnościach. Docelowo przy rewitalizacji malowideł ściennych ma pracować co najmniej 10 konserwatorów malarstwa, dwóch artystów specjalizujących się w renowacji rzeźb i osoby techniczne.

Marzec 2018 r. - dodatkowe badania archeologiczne w Wodozbiorze
Prace w Wodozbiorze nabierają tempa. Analizy i materiały pozyskane podczas robót budowlano-konserwatorskich pozwoliły zdobyć pełniejszą wiedzę o obiekcie. Do rozpoznania układu podziemnego zbiornika Wodozbioru zastosowano nieinwazyjne metody archeologiczne, takie jak badania magnetyczne, elektrooporowe i georadarowe. Program nieinwazyjnych badań archeologicznych powstał w ramach "Ekspertyzy archeologicznej - opracowania kwerendy archiwalnej oraz programu nieinwazyjnych badań archeologicznych wraz z wyceną dla obiektu Wodozbioru”, zleconej w ramach projektu.

Luty 2018 r. - przygotowanie ekspozycji Wodozbioru
Równolegle do prac renowacyjnych w Wodozbiorze prowadzony jest projekt ekspozycji stałej w tym obiekcie. Opracowywana ścieżka zwiedzania daje możliwość poprowadzenia widza przez zagadnienia związane z tematyką wody w Łazienkach Królewskich. Odpowiednie zabiegi scenograficzne pozwolą pokazać najciekawsze aspektów architektury Wodozbioru. Toczą się również prace nad scenariuszem wystawy i doborem odpowiednich materiałów ikonograficznych, jak również nad projektem mebli ekspozycyjnych, wykończenia, oświetlenia i multimediów.

Styczeń 2018 r. - umowa na remont Białego Domku podpisana
Muzeum Łazienki Królewskie podpisało umowę z wykonawcą prac remontowych i konserwatorskich w Białym Domku. Obejmą one zarówno wnętrza, jak również elementy konstrukcyjne i architektoniczne. Odnowione zostaną malowidła ścienne, w tym słynne groteski Jana Bogumiła Plerscha, nadwornego malarza króla Stanisława Augusta, a także ozdobne sztukaterie, dekorowane drewniane boazerie oraz podłogi. Projekt przewiduje ponadto wzmocnienie konstrukcyjne ścian i stropów pierwszego piętra pawilonu, co pozwoli na otwarcie tej części budynku dla zwiedzających. Remont obejmie również naprawę elementów więźby dachowej, wymianę pokrycia dachu, przywrócenie elewacjom ich pierwotnego, historycznego wyrazu, a także naprawę stolarki okiennej i drzwiowej. Docelowo Biały Domek będzie miejscem ekspozycji m.in. Królewskiej Galerii Grafiki, w tym przede wszystkim zespołu rycin pochodzących z "Metamorfoz" Owidiusza, z wydania z lat 1767-1771.

Grudzień 2017 r. - remont fontanny przed Białym Domkiem zakończony
W połowie grudnia Muzeum Łazienki Królewskie dokonało formalnego odbioru prac remontowych i konserwatorskich fontanny przy Promenadzie Królewskiej. Uszkodzoną konstrukcję zastąpiła nowa, żelbetowa. Oryginalne, kamienne nakrywy okalające basen fontanny zostały odrestaurowane i wróciły na swoje pierwotne miejsce. Instalacja fontanny została przystosowana do obowiązujących norm w zakresie czystości wody, która krążyć będzie w obiegu zamkniętym. Efekty modernizacji w pełni podziwiać można będzie wiosną, kiedy uruchomiony zostanie wodotrysk (z fr. jet d’eau), a okalający fontannę kwietnik wypełnią kwiaty.

Listopad 2017 r. - prace w Wodozbiorze i przy fontannie przed Białym Domkiem
Trwają prace remontowe i konserwatorskie, dzięki którym Wodozbiór odzyska historyczny wygląd. Pomóc mają w tym wyniki zakończonej właśnie kwerendy archiwalnych dokumentów, w których znajduje się wiele cennych informacji o przeszłości budynku. Wykonawca zaczął już oczyszczać ceglane ściany wewnątrz budynku, demontuje też wtórne podłogi. Rozpoczęły się również przygotowania do remontu więźby dachowej oraz konserwacji elewacji. Postępuje także remont fontanny przed Białym Domkiem. Wiele prac zostało już wykonanych, choć na ostateczny, widoczny efekt trzeba jeszcze trochę poczekać.

Październik 2017 r. - remont fontanny przed Białym Domkiem
Rozpoczął się remont fontanny usytuowanej na Promenadzie Królewskiej przed Białym Domkiem. Wykonawca rozebrał uszkodzoną konstrukcję i przystąpił do wykonania nowej, żelbetowej. Historyczne, kamienne elementy zostały zinwentaryzowane i trafią wkrótce do pracowni konserwatorskiej. Efektem prowadzonych prac będzie m.in. konserwacja historycznego systemu jet d’eau (z fr. wodotrysk) oraz odtworzenie kwietnika okalającego basen fontanny.

Wrzesień 2017 r. - wykonawca wchodzi na plac budowy
Muzeum Łazienki Królewskie udostępniło Wodozbiór wykonawcy prac remontowo-konserwatorskich. Tym samym rozpoczęła się organizacja placu budowy. Zakres prac obejmuje kompleksowy remont budynku, w tym wymianę instalacji, wzmocnienie murów i nadproży, izolację, remont ścian, wymianę stolarki drzwiowej i okiennej wraz z odtworzeniem okuć. Przywrócony ma być również oryginalny układ komunikacji między pomieszczeniami. Pracami konserwatorskimi objęte zostaną kamienne detale architektoniczne (m.in. cokół, portyk i schody zewnętrzne), elewacja wewnętrzna i zewnętrzna wraz z elementami dekoracyjnymi (m.in. fryz i attyka), posadzki, schody, stropy oraz elementy więźby dachowej.

Sierpień 2017 r. - podpisanie umowy z wykonawcą
Muzeum Łazienki Królewskie podpisało umowę z wykonawcą prac remontowo-konserwatorskich w Wodozbiorze. Ich zakres obejmuje remont oraz adaptację części naziemnej obiektu, który ze względu na zły stan konserwatorski nie był udostępniany zwiedzającym. Termin zakończenia prac przewidziany jest na koniec maja 2018 r. Goście będą mogli zwiedzać Wodozbiór w przyszłorocznym sezonie letnim. W nowej przestrzeni ekspozycyjnej znajdą się plansze i wydruki materiałów archiwalnych z XVIII w., a także makieta prezentująca przekrój obiektu wraz z elementami zbierającymi i przechowującymi wodę.