Łazienki Królewskie

drukuj

Jak działa filtrowanie
Wybierając filtr automatycznie zmieniają się wyniki a w tytule strony oraz nagłówku h1 można zawsze podejrzeć jakie filtry są aktualnie włączone.

"Łazienki Królewskie (…) pozwalają poczuć, iż <<historia to jest rzecz żywa>>. Albowiem historia Łazienek to nie tylko dzieje budynków i otaczającego je ogrodu. One mają swoją historię, lecz zarazem same stały się historii scenerią. Są świadkami wydarzeń, ale też w nich żywo uczestniczą. Są scenerią zmienną jak pory roku, jak pogoda, światło, kolory, niesione przez wiatr zapachy. Architektura i sztuka, czas przeszły i teraźniejszość, ludzie i przyroda pospołu tworzą genius loci - ducha tego niezwykłego miejsca. Sprawiają, że Łazienki to coś znacznie więcej niż tylko malowniczy ogród, jakich wiele". (Maria Poprzęcka, "Łazienki - pamięć i niepamięć")

  • 1262

    Jazdowski gród książąt mazowieckich zniszczony zostaje przez plemiona najeźdźców. Datę tę upamiętnia kolumna usytuowana na skarpie od Alei Ujazdowskich. Otwiera ona historię Łazienek i Warszawy.

    Rzeźba orła na tle drzew.
  • 1526

    Za panowania Zygmunta Starego Ujazdów staje się centrum dóbr królewskich.

    Moneta z wizerunkiem mężczyzny.
  • 1548

    Umiera Zygmunt Stary. Tereny Ujazdowa dziedziczy królowa Bona.

  • 1553

    Królowa Bona zakłada w Ujazdowie letnią siedzibę. To pierwsza prywatna rezydencja królewska w okolicach Warszawy.

  • 1575

    Budowa drewnianej rezydencji królewskiej w Ujazdowie, prawdopodobnie według projektu Bernardo Morando. Prace trwają do 1577 r.

  • 1596

    Właścicielem Ujazdowa zostaje król Zygmunt III Waza.

  • 1624

    Budowa murowanej rezydencji Zygmunta III Wazy (Zamek Ujazdowski).

    Moneta z wizerunkiem mężczyzny.
  • 1656

    Wnętrza Zamku Ujazdowskiego zniszczone zostają w czasie "potopu szwedzkiego".

  • 1659

    Kanclerz wielki litewski Krzysztof Zygmunt Pac wznosi dla żony willę, zwaną Belwederem.

  • 1668

    Król Jan Kazimierz Waza daruje tereny Ujazdowa w wieczystą dzierżawę podkomorzemu koronnemu Teodorowi Denhofowi.

    Moneta z wizerunkiem mężczyzny.
  • 1674

    Podkomorzy Denhof odstępuje prawa do Ujazdowa marszałkowi Stanisławowi Herakliuszowi Lubomirskiemu.

  • 1683

  • 1683

    Na terenach Ujazdowa powstaje willa, zwana Łazienką, oraz dwa pawilony: Ermitaż i Arkadia według projektu Tylmana z Gameren. Zakończenie prac 1689 r.

    Archiwalny rysunek przedstawiający budynek.
  • 1717

    Budowa Kanału Piaseczyńskiego, zwanego Królewskim lub Wielkim Kanałem. Zakończenie prac w 1725 r.

  • 1720

    Ujazdów dzierżawi od Teodora Lubomirskiego król August II Sas.

    Portret Augusta II Sasa.
  • 1733

    Ujazdów dziedziczy jego syn i następca August III Sas.

  • 1764

    Stolnik litewski Stanisław Antoni Poniatowski (przyszły król Stanisław August) kupuje od Lubomirskich Ujazdów, zwany później Łazienkami. Płaci 1.100.000 złotych polskich.

  • 1773

    według projektów Domenica Merliniego.

    Archiwalny rysunek Białego Domu.
  • 1775

  • 1777

    Zabytek zyskuje ćwierćkoliste, parterowe skrzydła boczne.

    Archiwalny rysunek Pałacu na Wyspie.
  • 1777

    W Pokoju Stołowym Białego Domu staje rzeźba Wenus z II w., kupiona we Włoszech przez André Le Bruna i przez niego uzupełniona.

    Rzeźba przedstawiająca nagą kobietę.
  • 1777

    Pokój Stołowy Białego Domu zostaje udekorowany groteskami autorstwa Jana Bogumiła Plerscha.

    Pomieszczenie w Białym Domu, pod oknami stoją meble.
  • 1777

    Przed Białym Domem staje zegar słoneczny z klęczącym satyrem (prawdopodobnie autorstwa Jana Chryzostoma Redlera).

    Zegar słoneczny z klęczącym satyrem.
  • 1778

    Na suficie Pokoju Kąpielowego w Pałacu Myślewickim powstaje malowidło przedstawiające Zefira i Florę autorstwa Jana Bogumiła Plerscha.

    Malowidło przedstawiające kobietę i mężczyznę.
  • 1778

    Przed Pałacem Myślewickim staje rzeźba Zefira (Giacomo Monaldi).

  • 1779

    Do Łazienek trafiają z Rzymu rzeźby Fauna tańczącego i Bachantki (autorstwa André Le Bruna), obecnie eksponowane przed Pałacem na Wyspie.

    Posąg Bachantki, przed Pałacem na Wyspie, przedstawiający tańczącą kobietę.
  • 1779

    Budowa pawilonu do gry w Trou-Madame (projekt Domenica Merliniego) - dziś kawiarnia Trou-Madame.

  • 1779

    Budowa Bramy Chińskiej według projektu Jana Chrystiana Kamsetzera.

    Archiwalny rysunek przedstawiający bramę wśród drzew.
  • 1782

    Przekształcenie pawilonu Trou-Madame w Teatr Mały.

  • 1783

    Nadbudowa skrzydeł Pałacu Myślewickiego o piętro.

    Archiwalny rysunek Pałacu Myślewickiego.
  • 1784

    Druga przebudowa Pałacu na Wyspie. Elewacja południowa zyskuje dzisiejszy wygląd. Attyka zostaje zwieńczona rzeźbami Czterech Pór Roku (autor André Le Brun).

  • 1784

    Stanisław August oddaje Zamek Ujazdowski miastu. Zostaje on przekształcony na koszary.

    Archiwalny rysunek przedstawiający budynek.
  • 1785

    Budowa Starej Oranżerii według projektu Domenica Merliniego. Zakończenie prac w 1788 r.

    Archiwalny rysunek przedstawiający budynek za skarpą.
  • 1785

    Źródło przy ul. Agrykoli zostaje obudowane według projektu Jana Chrystiana Kamsetzera.

    Wóz z koniem i ludzie przy źródle wody.
  • 1786

    Przed Pałacem na Wyspie staje zegar słoneczny z inskrypcją SAR (początkowe litery łacińskiej wersji imienia królewskiego "Stanislaus Augustus Rex".

    Zegar słoneczny przed Pałacem na Wyspie.
  • 1787

    Wzniesienie pawilonu zwanego Domem Tureckim (projekt Jana Chrystiana Kamsetzera).

  • 1787

    Powstanie ziemnego amfiteatru nad stawem południowym.

  • 1787

    Malowidła Jana Bogumiła Plerscha zdobią teatr w Starej Oranżerii.

    Malowidło, na którym widoczny jest mężczyzna powożący końmi, w otoczeniu aniołków i obłoków, u jego podnóża leży kobieta wylewająca wodę z dzbana.
  • 1788

    Wystrój wzbudził powszechny podziw. Jeden z zaproszonych gości, niejaki Renaud, Francuz przebywający wówczas w Warszawie, dał temu wyraz w słowach: "Szczęśliwe zespolenie smaku rzymskiego z francuskim, takie samo, jakie istniało w pięknych latach Ludwika XIV, daje temu teatrowi uderzający rys wielkości i bogactwa".

    Teatr Królewski w Starej Oranżerii.
  • 1788

    Odsłonięcie pomnika konnego króla autorstwa Franciszka Pincka.

    Rysunek przedstawiający mężczyznę na koniu, w dole pod kopytami schylona postać.
  • 1788

    Przebudowa Pałacu na Wyspie. Powstają: Sala Balowa, Gabinet Portretowy, Sala Salomona, Galeria Obrazów i Antyszambru. Elewacja północna zyskuje dzisiejszy wygląd.

    Sala Salomona w Pałacu na Wyspie.
  • 1788

    Przekształcenie Teatru Małego w skład rzeźb (tzw. Forat Marmurowy).

  • 1790

    W narożach attyki belwederku Pałacu na Wyspie stają Cztery Żywioły (André Le Brun).

  • 1790

    W Sali Balowej Pałacu na Wyspie powstają płaskorzeźby: Herkules i Omfale oraz Apollo i Dafne (autor André Le Brun).

  • 1791

    Amfiteatr obliczony był na wielkie widowiska dla blisko tysiąca widzów. Uroczyste otwarcie nastąpiło w rocznicę elekcji króla Stanisława Augusta, 7 września 1791 r. Wystawiono wówczas balet historyczny, "Kleopatra"którego fabuła, związana z bitwami morskimi, pozwalała wykorzystać położenie nad wodą i wprowadzić do akcji łodzie. 

    Archiwalny rysunek przedstawiający Amfiteatr, łódź płynącą po wodzie i widownię.
  • 1791

    Budowa Starej Kordegardy według projekt Jana Chrystiana Kamsetzera). Zakończenie prac w 1792 r.

    Archiwalny rysunek przedstawiający Starą Kordegardę.
  • 1792

    Powstają posągi, podtrzymujące blaty kominków w Sali Balowej: Cerber i Centaur oraz Midas i Marsjasz (autor André Le Brun).

  • 1792

    Dobudowanie do Pałacu na Wyspie dwóch pawilonów. Zakończenie prac w 1793 r.

    Archiwalny rysunek przedstawiający Pałac na Wyspie.
  • 1793

    Ustawienie przed Pałacem na Wyspie rzeźb Bug i Wisła.

  • 1793

    Ukończenie wystroju Sali Balowej. Stają tu rzymskie kopie Herkulesa Farnese i Apolla Belwederskiego, powstają groteski autorstwa Jana Bogumiła Plerscha.

  • 1793

    Na attyce widowni Amfiteatru stają rzeźby Komedii i Tragedii oraz 16 posągów dramaturgów (autor Tommaso Righi).

  • 1793

    W Rotundzie Pałacu na Wyspie stają posągi królów Kazimierza Wielkiego, Zygmunta I Starego, Stefana Batorego i Jana III Sobieskiego (autorzy Giacomo Monaldi, Giovachino Staggio i Franciszek Pinck). Ukończenie prac w 1795 r.

  • 1798

    Stanisław August umiera. Łazienki dziedziczy książę Józef Poniatowski.

    Rysunek przedstawiający króla Stanisława Augusta leżącego w petersburskim Pałacu Marmurowym.
  • 1813

    Ginie książę Józef Poniatowski. Łazienki otrzymuje siostra księcia - Józefa Teresa Tyszkiewiczowa.

    Portret księcia Józefa Poniatowskiego walczącego na koniu w bitwie.
  • 1817

    Łazienki kupuje car Aleksander I.

    Portret cara Aleksandra I.
  • 1818

    Willa Belweder zostaje przebudowana na pałac, rezydencję wielkiego księcia Konstantego (projekt Jakuba Kubickiego). Ukończenie prac w 1822 r.

    Widok na Belweder usytuowany między drzewami, w podnóża budynku woda, po której płyną łabędzie.
  • 1818

    Z terenu Łazienek Królewskich wyłączony zostaje Ogród Botaniczny.

    Archiwalne zdjęcie ogrodu.
  • 1820

    Na terenie Ogrodu Botanicznego powstaje Obserwatorium Astronomiczne według projektu Michała Kado, Chrystiana Piotra Aignera i Hilarego Szpilowskiego. Ukończenie prac w 1824 r.

    Archiwalne zdjęcie przedstawiające budynek.
  • 1822

    Budowa Świątyni Sybilli, Świątyni Egipskiej oraz Oranżerii Gotyckiej według projektu Jakuba Kubickiego. Zakończenie prac w 1825 r.

  • 1823

    Nadanie Wodozbiorowi obecnej, klasycystycznej oprawy według projektu Chrystiana Piotra Aignera.

    Budynek Wodozbioru.
  • 1828

    Na skarpie przy Starej Pomarańczarni staje granitowy głaz z zegarem słonecznym, tzw. Głaz Jastrzębowskiego, przyrodnika i fizyka.

    Dzieci wokół głazu w lesie.
  • 1830

    29 listopada 1830 r. z budynku Szkoły Podchorążych Piechoty w Łazienkach (Podchorążówki) wyszła grupa spiskowców, która opanowała pobliski Belweder, siedzibę dowódcy sił rosyjskich, wielkiego księcia Konstantego. Przewodził jej podporucznik Piotr Wysocki. Tak w Łazienkach Królewskich zaczęło się powstanie listopadowe.

    Żołnierze walczący na moście.
  • 1830

    Przebudowa Teatru Małego na kordegardę zwaną Nową Kordegardą (projekt Jakuba Kubickiego).

  • 1848

    Dobudowanie cerkwi do zachodniego skrzydła Pałacu na Wyspie według projektu Andrzeja Gołońskiego.

  • 1858

    Pożar Pałacu na Wyspie.

  • 1860

    Budowa Nowej Pomarańczarni według projektu Józefa Orłowskiego i Adama Adolfa Loewego. Ukończenie prac w 1861 r.

    Archiwalne zdjęcie budynku.
  • 1909

    Konkurs na projekt Pomnika Fryderyka Chopina.

    Ludzie siedzący i stojący wokół stołu. W tle kopia Pomnika Chopina.
  • 1914

    Większość ruchomego wyposażenia pałaców wywożą opuszczający Warszawę Rosjanie.

    Archiwalne zdjęcie pustej sali Pałacu na Wyspie.
  • 1918

    Belweder zostaje siedzibą Naczelnika Państwa marszałka Józefa Piłsudskiego.

  • 1918

    Łazienki stają się własnością państwa jako Reprezentacyjne Gmachy Rzeczpospolitej.

  • 1919

    Powstanie rzeźby "Jutrzenka" autorstwa Zofii Trzcińskiej-Kamińskiej, ustawionej w latach 30. XX w. w łazienkowskich ogrodach.

    Rzeźba Jutrzenki przedstawiająca kobietę.
  • 1919

    Wystawa "Sto lat malarstwa polskiego" w Pałacu na Wyspie.

  • 1921

    Restauracja Pałacu na Wyspie. Rekonstrukcja kaplicy w Pałacu. Zakończenie prac w 1922 r.

  • 1921

    Na mocy traktatu ryskiego następuje zwrot niektórych dzieł sztuki zagrabionych z Łazienek przez Rosjan.

  • 1922

    Belweder staje się oficjalną rezydencją prezydenta Rzeczypospolitej.

    Archiwalne zdjęcie budynku Belwederu.
  • 1926

  • 1926

  • 1926

    Przewrót majowy. Atak na Belweder, walki w łazienkowskich ogrodach.

  • 1939

    Wybuch II wojny światowej. Wyposażenie pawilonów Łazienek i Belwederu zostaje ewakuowane do piwnic Muzeum Narodowego w Warszawie.

  • 1940

    Hitlerowcy niszczą monument wybitnego polskiego kompozytora.

    Archiwalne zdjęcie przedstawiające Pomnik Fryderyka Chopina.
  • 1944

    Hitlerowcy częściowo palą Pałac na Wyspie.

    Zniszczone posągi.
  • 1945

    Początek odbudowy Pałacu na Wyspie.

    Posągi stojące na zgliszczach budynku.
  • 1947

    Rozebranie cerkwi przy Pałacu na Wyspie.

  • 1948

    Zniszczenie XVIII-wiecznej maszynowni sceny Teatru Królewskiego i budowa nowoczesnej maszynowni.

  • 1954

    Rozebranie spalonych w czasie II wojny światowej murów Zamku Ujazdowskiego.

  • 1958 - 1970

    Pałac Myślewicki był miejscem kilkudziesięciu spotkań przedstawicieli władz Chińskiej Republiki Ludowej i Stanów Zjednoczonych Ameryki. Prowadzone tu rozmowy były główną formą dialogu między oboma państwami i przyczyniły się do budowania wzajemnego zaufania oraz zachowania pokoju.

    Mężczyzna stojący przed wejściem do Pałacu Myślewickiego.
  • 1958

    Odsłonięcie zrekonstruowanego Pomnika Fryderyka Chopina.

    Pomnik Fryderyka Chopina.
  • 1960

    Otwarcie Pałacu na Wyspie dla zwiedzających.

  • 1960

    Zakończenie prac przy odbudowie i konserwacji Przedsionka, Pokoju Bachusa, Pokoju Kąpielowego, Sali Balowej, Rotundy, Jadalni i Kredensu w Pałacu na Wyspie.

  • 1960

    Powołanie Oddziału Łazienek Muzeum Narodowego w Warszawie.

  • 1962

    Udostępnienie zwiedzającym kolejnych sal Pałacu na Wyspie, w tym Galerii Obrazów.

  • 1965

    Ukończenie prac restauracyjnych w Pałacu na Wyspie.

  • 1968

    Otwarcie dla zwiedzających Białego Domu, użytkowanego po wojnie przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych.

    Budynek Białego Domu.
  • 1968

    Przekazanie Łazienkom Starej Oranżerii, użytkowanej po wojnie przez Teatr Narodowy, Urząd Rady Ministrów i Zarząd Pałacu Kultury i Nauki.

  • 1975

    Odbudowa Zamku Ujazdowskiego. Zakończenie prac w 1981 r.

  • 1992

    Ustawienie na terenie ogrodów Łazienek Królewskich brązowego odlewu popiersia Stanisława Augusta (według popiersia autorstwa André Le Bruna).

    Popiersie Stanisława Augusta.
  • 2000

    Odsłonięcie pomnika Henryka Sienkiewicza, autorstwa Kazimierza Gustawa Zemły.

    Pomnika Henryka Sienkiewicza.
  • 2011

    Odsłonięcie popiersia Franciszka Liszta, daru miasta Budapeszt.

    Popiersie Franciszka Liszta.
  • 2012

    Ustawienie w Ogrodzie Modernistycznym (część łazienkowskich ogrodów) współczesnej rzeźby zegara według projektu Adama Myjaka.

    Rzeźba zegara w otoczeniu zieleni.
  • 2013

    Odsłonięcie kopii antycznego Omfalosa z Delf, wykonanej przez współczesną grecką artystkę, Christinę Papageorgiou. Wykuty z marmuru stożkowy posąg, na którym znalazły się wybrane sentencje siedmiu mędrców, umieszczony został obok Świątyni Sybilli.

    Wykuty z marmuru stożkowy posąg.
  • 2014

    Położony jest w północnej części łazienkowskich ogrodów. Zaprojektowany został według  historycznych wzorców, zaczerpniętych z rezydencji księcia Gonga w Pekinie.

    Wzorowane na chińskie altany w łazienkowskich ogrodach, oświetlone światłem ze stojących nieopodal latarni.
  • 2015

    Na tle iluzjonistycznie namalowanej architektury i włoskiego pejzażu wyeksponowane są kopie najsłynniejszych starożytnych rzeźb, w tym m.in. Grupa Laokoona, Flora Farnese i Apollo Belwederski.

    Rzeźby w Królewskiej Galerii Rzeźby w Starej Oranżerii.
  • 2015

    Jeden z najważniejszych budynków Łazienek Królewskich odzyskał dawny blask. Konserwatorom udało się odsłonić historyczne polichromie i przywrócić zabytkowi kolorystykę, zgodną z jego autentycznym XVIII-wiecznym charakterem. Wnętrze pałacu wzbogacone zostało o kopie antycznych rzeźb. 

    Pałac Myślewicki w otoczeniu zieleni.