• Triumfalny wjazd Bachusa do Grecji

Triumfalny wjazd Bachusa do Grecji

inne tytuły
Bacchus arrive en triomphe dans la Grèce et les champs retentissent du bruit de ses fêtes
datowanie
1767-1771
rodzaj
grafika
technika
akwaforta, ruletka, rylec
materiał
papier żeberkowy
wymiary
22,9 x 16,9 [płyta: 21,4 x 14,4; kompozycja: 12,9 x 8,7] cm
sygnatury, napisy
u dołu, pod kompozycją, po lewej: Ch. Eisen inve.; po prawej: L.J.Masquelier Sculp.; pośrodku: Bacchus arrive en triomphe dans la Grèce et | les champs retentissent du bruit de ses Fêtes.
miejsce powstania
Paryż (Francja)
właściciel
Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie
identyfikator
ŁKr 283
Więcej parametrów obiektu

Rycina przygotowana do wydania Les Métamorphoses d’Ovide (1767‒1771). W edycji książkowej ilustracja umieszczona była w tomie I (Livre III, Fable IX. Pl. 47). Trzecia księga Metamofroz Owidiusza zawiera mity tebańskie, które mówią o rozprzestrzenianiu się w starożytnej Grecji i jej orbicie kultu boga Dionizosa-Bachusa. Istnieje wiele wersji mitu o jego niezwykłych, podwójnych narodzinach. Zgodnie z najpopularniejszą z nich Bachus był synem Semele i Zeusa-Jupitera (zob. ŁKr 281) Bachus, już jako dorosły, został porażony szaleństwem przez rządną zemsty Junonę i przez pewien czas błąkał się wzdłuż całego wybrzeża Azji Mniejszej. Gdy odkrył szczep winny i sposób wytwarzania wina, jego kult zaczął się bardzo szybko rozprzestrzeniać. Święta organizowane ku czci Bachusa łączyły się w sposób naturalny ze spożywaniem dużych ilości wina, a także celebrowanie kultu płodności. Misteria dionizyjskie początkowo miały przede wszystkim charakter natchnionych procesji, wraz z dotarciem do Italii przemieniały się w uroczystości o coraz bardziej rozwiązłym charakterze. Ilustracja ukazuje moment tryumfalnego wjazdu Bachusa do Grecji: „Wjeżdża Bachus w tryumfie, brzmią radośnie głosy, Biegną matki, mężowie, wodze, gminu rzesza, I cały lud na święte obchody pospiesza.” (Owidiusz 1825‒1826, III, 544‒546, t. I, s. 199).

Bóg został tu przedstawiony jako piękny młodzieniec z kielichem w dłoni, który siedzi na rydwanie zaprzężonym w pantery. Jego orszak tworzą bachantki tańczące i śpiewające w ekstatycznym uniesieniu. Ich tańcom towarzyszy zmysłowa muzyka, którą na aulosach wygrywają sylenowie. Owidiusz opisując wjazd Bachusa wspominał także „[…] Dźwięk piszczałek, brzęk miedzi, i gusła kuglarskie […] huczny odgłos bębna, słabych niewiast krzyki […]”(Owidiusz 1825‒1826, III, 549‒553, t. I, s. 199). Głowy wszystkich członków orszaku Bachusa zdobią wieńce z winorośli na cześć wynalazcy tego rozweselającego i upojnego trunku. [Zob. M. Biłozór-Salwa [w:] Metamorfozy. Królewska kolekcja grafiki Stanisława Augusta, ryciny z kolekcji Stanisława Augusta i ze zbiorów Jana Kantego Szembeka, kat. wyst. Pałac na Wyspie Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie, Warszawa 2013, kat. nr 46, s. 124.]

Czytaj więcejPowoduje pokazanie lub ukrycie reszty tekstu